Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek konsultacji ze związkami zawodowymi zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony albo zwolnienia pracownika w trybie dyscyplinarnym. Którą organizację związkową, jeśli działa ich w firmie kilka, pracodawca musi zawiadomić o swojej decyzji?
Zgodnie z art. 38 k.p. pracodawca zamierzający wypowiedzieć umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony jest zobowiązany zawiadomić o swoim zamiarze reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową, podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy. Choć stanowisko zakładowej organizacji związkowej nie jest dla pracodawcy wiążące, brak zawiadomienia stanowi naruszenie przepisów o wypowiadaniu umów o pracę i co do zasady uzasadnia przywrócenie pracownika do pracy.
Podobnie jest w przypadku zamiaru rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Zgodnie z art. 52 par. 3 k.p. pracodawca może podjąć decyzję w sprawie rozwiązania umowy dopiero po zasięgnięciu opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, którą zawiadamia o przyczynie uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Zasady reprezentowania pracownika przez organizację związkową określone są w art. 232 k.p. oraz w art. 30 ust. 1 i 2 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2001 r. nr 79, poz. 854 z późn. zm.). Zgodnie z tymi przepisami w zakładzie pracy, w którym działa więcej niż jedna organizacja związkowa, każda z nich broni praw i reprezentuje interesy swoich członków, natomiast praw pracownika niezrzeszonego w związku zawodowym broni ta organizacja, która na wniosek pracownika wyraziła na to zgodę. Chcąc wypełnić powyżej opisany obowiązek konsultacji, pracodawca musi zatem wiedzieć, która z organizacji związkowych reprezentuje pracownika, czyli czy dany pracownik jest członkiem jednej z działających u niego organizacji związkowych lub która z tych organizacji podjęła się obrony jego praw pracowniczych.
Zasady uzyskiwania informacji na temat pracowników reprezentowanych przez zakładową organizację związkową określone są w ustawie o związkach zawodowych. Zgodnie z art. 30 ust. 21 ustawy w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, w których przepisy prawa pracy zobowiązują pracodawcę do współdziałania z zakładową organizacją związkową, pracodawca jest obowiązany zwrócić się do tej organizacji o informację o pracownikach korzystających z jej obrony. Nieudzielanie tej informacji w terminie pięciu dni zwalnia pracodawcę z obowiązku współdziałania z zakładową organizacją związkową w sprawach dotyczących tych pracowników.
AGNIESZKA LECHMAN-FILIPIAK
radca prawny kancelaria Linklaters