Każda umowa o pracę winna zawierać określoną minimalną treść, choć brak niektórych elementów, wskazanych poniżej, nie skutkuje jej nieważnością. W przypadku prawidłowego zawierania umowy o pracę jej przedmiotem powinno być ustalenie jej treści, rodzaju umowy, daty zawarcia oraz warunków pracy i płacy.

Kluczowym elementem umowy jest określenie rodzaju pracy. Ten element determinuje bowiem wynagrodzenie za pracę, nawet gdy to ostatnie nie zostało w umowie o pracę określone. Wszelkie inne postanowienia umowy o pracę, jeżeli nie zostaną określone w umowie, mogą być wskazane poprzez analizę konkretnego stanu faktycznego. Rodzaj pracy najczęściej jest podany poprzez wskazanie stanowiska pracy, powszechnie stosowanej nazwy zawodu lub też opis rodzaju pracy.
Miejsce świadczenia pracy w przypadku braku jego określenia można ustalić w oparciu o analizę konkretnego stanu faktycznego. Jest ono co do zasady ustalane poprzez określenie placówki zatrudnienia, wskazanej poprzez adres lub co najmniej miejscowości. W przypadkach rodzajów prac związanych z przemieszczaniem się, miejsce świadczenia pracy może zostać określone poprzez kryterium geograficzne szersze niż miejscowość, jednak w takim zakresie, w jakim pracownik może wykonać pracę i powrócić przy zachowaniu norm czasu pracy. Natomiast brak określenia w umowie wynagrodzenia może być relatywnie łatwo uzupełniony w drodze wykładni lub zastosowania przepisów płacowych obowiązujących u pracodawcy.
Wymiar czasu pracy w umowie o pracę powinien być określony poprzez odniesienie do całkowitej dopuszczalnej liczby godzin pracy niebędących pracę w nadgodzinach, jaka jest dopuszczalna na podstawie art. 130 kodeksu pracy. W przypadku zawarcia umowy na niepełny wymiar czasu pracy, na mocy art. 151 par. 5 kp. elementem umowy o prace będzie również uzgodnienie liczby godzin przekraczającej uzgodniony w umowie wymiar, powyżej którego pracownik obok wynagrodzenia normalnego otrzyma dodatek za godziny nadliczbowe.
Granicą swobody kształtowania treści umów jest zasada uprzywilejowania określona w art. 18 k.p., co oznacza, że umowa może korzystniej regulować konkretne uprawnienia pracownika niż obowiązujące przepisy prawa pracy, jak również do rangi istotnej podnosić praw i obowiązki, zwyczajowo niebędące przedmiotem regulacji umownych (np. wydłużone okresy wypowiedzenia).
ARKADIUSZ SOBCZYK
radca prawny, Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie
Arkadiusz Sobczyk, radca prawny, Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie / DGP