Na mocy porozumienia stron pracownik zakończył współpracę ze swoim poprzednim pracodawcą. Za niewykorzystany urlop wypłacono mu ekwiwalent pieniężny. Po około sześciu miesiącach pracownik zauważył, że przy jego obliczeniu nie zostały wzięte pod uwagę kwoty premii, które były mu wypłacane, co jakiś czas przez pracodawcę (zazwyczaj co 1-2 miesiące) w związku z osiąganiem przez pracownika dobrych wyników w pracy. Czy pracownik ma szansę uzyskać jakieś środki finansowe w wyniku procesu sądowego? Czy sprawa się już przedawniła?

Zgodnie z par. 6 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (rozporządzenie) - wynagrodzenie urlopowe ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia oraz świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem m.in.: jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.
W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 22 września 2000 r., I PKN 33/00) premia wypłacana co pewien czas za okresy zróżnicowane co do ich długości, jest świadczeniem periodycznym, do którego nie ma zastosowania wyłączenie przewidziane w par. 6 pkt 1 rozporządzenia. Sąd stwierdził, że periodyczność wypłat nie może być utożsamiana z ich regularnością, a premia, która jest wypłacana co pewien czas za okresy o zróżnicowanej długości, jest świadczeniem periodycznym.
Dla uznania ewentualnej zasadności roszczenia pracownika będzie miał również znaczenie charakter premii, ponieważ w innym orzeczeniu Sąd Najwyższy stwierdził, że premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego. Sąd uznał, że skoro tego typu świadczenie ma cechy nagrody (art. 105 k.p.), to nie może być brane pod uwagę przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego.
Z dniem rozwiązania stosunku pracy rozpoczyna się bieg trzyletniego terminu przedawnienia roszczenia o ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane w naturze, a nieprzedawnione urlopy wypoczynkowe.
Pomimo tego, że premie były wypłacane pracownikowi w sposób nieregularny, to nie można automatycznie uznać, że są nieperiodyczne i tym samym wyłączone przy obliczaniu ekwiwalentu. Pracownik będzie miał prawo do uzyskania wyższej kwoty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, pod warunkiem że otrzymywane kwoty premii nie miały charakteru nagrody. Jeśli pracownik udowodni, że premie wynikały z realizacji konkretnych zadań, za które pracodawca zobowiązał się wypłacać premie, to kwoty premii winny być uwzględnione przy obliczeniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Roszczenie pracownika nie uległo do tej pory przedawnieniu.
PAWEŁ KRZYKOWSKI
aplikant adwokacki w Zespole prawa pracy kancelarii Salans
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 171, 172, 173 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
■ Par. 6 pkt 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 z późn. zm.).