Zakłady aktywności zawodowej (ZAZ) będą mogły się ubiegać o refundację kosztów płacy niepełnosprawnego pracownika. Obecnie obejmuje ona tylko wypłacone mu wynagrodzenie.
Taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.), czyli tzw. tarczy antykryzysowej, który został umieszczony w wykazie prac legislacyjnych rządu.
Wspomniana modyfikacja jest związana z art. 15a, który daje ZAZ możliwość otrzymania rekompensat z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) w sytuacji, gdy nie mogą uzyskiwać dopłat do pensji pracowników z dysfunkcjami zdrowotnymi. Aby mieć do nich prawo, muszą bowiem wcześniej pokryć wynagrodzenia z przychodów z działalności gospodarczej, a w czasie epidemii spadła ich wysokość. Dlatego właśnie wprowadzone zostały rekompensaty, problem w tym, że art. 15a mówi o refundacji tylko wypłaconego wynagrodzenia. To ma się zmienić i refundacja będzie dotyczyć również składek na ubezpieczenia społeczne i podatku, czyli pełnych kosztów płacy.
– Od momentu, gdy ten przepis zaczął obowiązywać, apelowaliśmy o jego zmianę, w taki sposób, aby rekompensata była adekwatna do dopłat do pensji – mówi Ewa Wójcik, prezes Ogólnopolskiego Związku Pracodawców ZAZ.
Kolejną istotną zmianą z punktu widzenia ZAZ są przepisy, które pozwolą samorządom wojewódzkim na ich dodatkowe wsparcie ze środków pochodzących z oszczędności.
– Województwa dysponują wolnymi pieniędzmi z puli przeznaczonej na rehabilitację zawodową i społeczną, bo z powodu obostrzeń nie odbywały się np. imprezy sportowe czy kulturalne. Część z nich przekazywała te pieniądze ZAZ, ale inne nie, bo nie było do tego podstawy prawnej. Teraz ten problem zniknie – podkreśla Ewa Wójcik.
W projekcie są też zawarte zmiany, które mają doprecyzować przepisy związane z wydatkowaniem przez pracodawców 20 proc. pieniędzy zgromadzonych na koncie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON) na utrzymanie zagrożonych z powodu epidemii koronawirusa miejsc pracy. Aby firma mogła tak je wykorzystać, musi wystąpić z wnioskiem o zgodę do prezesa PFRON. Przy czym do tej pory nie było uregulowane, jaką ma mieć to formę. Teraz zaś Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej zaproponowało, aby była to decyzja administracyjna.
Dodatkowo przedłużony ma zostać czas obowiązywania rozporządzeń określających wzory informacji oraz deklaracji składanych do PFRON przez pracodawców oraz zmodyfikowanych warunków udzielania przedsiębiorcom pomocy publicznej.
W projekcie znalazły się również zmiany związane z funkcjonowaniem centrów integracji społecznej (CIS). Osoby uczestniczące w zajęciach organizowanych przez te placówki mają prawo do świadczenia integracyjnego. Co ważne, dzięki przygotowanej nowelizacji będzie ono przysługiwać również wtedy, kiedy zostały one skierowane na kwarantannę lub odbywają izolację w warunkach domowych. Kolejna zmiana dotyczy sytuacji, gdy działalność CIS z uwagi na epidemię jest zawieszona dłużej niż przez trzy miesiące. W takich przypadkach kierownik centrum będzie mógł przedłużyć czas uczestnictwa osoby w zajęciach o te miesiące, gdy nie mogła brać w nich udziału. Za taki przedłużony okres będzie jej się należeć świadczenie integracyjne.
Wreszcie w ramach projektu nowelizowane będą przepisy ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 821). Chodzi tu o nałożenie na powiaty i samorządy wojewódzkie obowiązku opracowania zasad m.in. organizacji pieczy zastępczej, miejsc kwarantanny i izolacji podopiecznych oraz umieszczeń nowych dzieci na czas epidemii, a na podmioty pieczy zastępczej – wymogu współpracy z odpowiednimi służbami i stałego monitorowania stanu zaopatrzenia w środki ochrony osobistej.