Osoby, które otrzymują najniższą emeryturę, w przyszłym roku nadal będą otrzymywać świadczenie 500+ w pełnej wysokości. Podobnie będzie w przypadku rencistów socjalnych. Stanie się tak dzięki nowelizacji ustawy z 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1622 ze zm.), która jest elementem projektu zmian w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.
Co do zasady wspomniane świadczenie, czyli tzw. 500+ dla osób niepełnosprawnych, jest uzależnione od spełniania kryterium dochodowego, które zostało skonstruowane w specyficzny sposób. Otóż zgodnie z przepisami ustawy wlicza się do niego świadczenia pieniężne finansowane ze środków publicznych (poza kilkoma wskazanymi wyjątkami), w tym głównie emerytury i renty oraz kwotę świadczenia uzupełniającego. Obowiązujący obecnie próg dochodów wynosi 1700 zł, co oznacza, że pełną wysokość wsparcia, czyli 500 zł miesięcznie, otrzymują osoby, które są uprawnione do najniższej emerytury wynoszącej 1200 zł lub renty socjalnej lub najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, bo wynoszą one tyle samo. Pozostałym osobom ZUS wypłaca wsparcie w kwocie niższej o tyle, o ile przekraczają kryterium dochodowe.
Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej projekt zmian w ustawie o emeryturach i rentach z FUS dotyczy mechanizmu ich waloryzacji w 2021 r. Przyjęte w nim rozwiązania zakładają m.in., że od 1 marca przyszłego roku kwota najniższej emerytury (a także renty socjalnej i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy) będzie wyższa o 50 zł i wyniesie 1250 zł. Może to spowodować, że osobom otrzymującym najniższe świadczenia emerytalno-rentowe świadczenie uzupełniające spadnie do 450 zł wysokości. W ustawie o 500+ nie ma bowiem przepisów, które przewidywałyby cykliczną zmianę limitu dochodów z uwagi na waloryzację emerytur i rent.
Tej ewentualnej obniżce świadczenia uzupełniającego ma zapobiec zmiana art. 2 i 4 ustawy z 31 lipca 2019 r., która przewiduje podwyższenie kryterium dochodowego do wysokości 1750 zł (na taki zabieg resort zdecydował się zresztą również przy okazji tegorocznej waloryzacji emerytur i rent).
Ponieważ w 2021 r. będzie obowiązywała również waloryzacja procentowa, zmiana progu pomoże zniwelować negatywne skutki podwyżki emerytur i rent w przypadku osób, które otrzymują je w wyższej wysokości niż minimalna. Takie osoby już teraz otrzymują świadczenie uzupełniające w obniżonej wysokości. Przyjęcie 1750 zł kryterium pozwoli na to, by nie stracili jeszcze więcej.
Ostatnie dane dotyczące 500+ dla osób niepełnosprawnych wskazują, że do końca września br. zostało złożonych 879,3 tys. wniosków, w tym ponad 614 tys. przyjął ZUS. Organy emerytalno-rentowe wydały do tej pory 793,9 tys. decyzji, z czego 632,5 tys. przyznających świadczenie uzupełniające oraz 161,3 tys. negatywnych – głównie z powodu braku stwierdzenia niezdolności do samodzielnej egzystencji (89 proc.) oraz przekroczenia kryterium dochodowego (11 proc.).
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu ustawy