Dotyczy to sytuacji, gdy spółka nie zawarła z tą osobą umowy o pracę lub cywilnoprawnej. Pełnienie zaś funkcji na podstawie uchwały nie jest podstawą do naliczenia należności.
Tak stwierdził ZUS w interpretacji indywidualnej nr 738/2020 z 8 października 2020 r. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zwróciła się z wnioskiem o wydanie interpretacji, przedstawiając następujący stan faktyczny: jeden z członków rady nadzorczej zgłoszony do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego oraz zdrowotnego został oddelegowany do czasowego wykonywania czynności członka zarządu. Taką możliwość przewiduje umowa spółki w sytuacjach, gdy członkowie zarządu zostali odwołani, złożyli rezygnacje lub nie mogą wykonywać swoich czynności. Oddelegowany członek rady nadzorczej złożył oświadczenie, że jednocześnie pracuje na etacie, przebywając na urlopie bezpłatnym, oraz wykonuje umowę zlecenia, z której obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalno-rentowym, zaś podstawa wymiaru składek jest wyższa niż aktualne minimalne ustawowe wynagrodzenie. Oddelegowanie zaś do zarządu spółki oznacza, że członek rady nadzorczej nie traci tego statusu, nie jest z nim natomiast zawierana żadna umowa (umowa o pracę, umowa o zarządzanie, inna umowa cywilnoprawna) w związku z podjęciem czynności członka zarządu.
Zdaniem spółki skoro z delegowanym członkiem zarządu spółka nie zawarła żadnej umowy, to nie podlega on w takim przypadku ubezpieczeniom społecznym.
Tylko jeśli wynagrodzenie
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 22 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają członkowie rad nadzorczych wynagradzani z tytułu pełnienia tej funkcji od dnia powołania do dnia zakończenia pełnienia tej funkcji. Podstawę wymiaru składek stanowi przychód łącznie z kosztami uzyskania i kwotą podatku, o których mowa w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych.
!Jeśli jedyną podstawą sprawowania funkcji członka zarządu i uzyskiwania wynagrodzenia jest uchwała o powołaniu, członek zarządu nie podlega z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym ani ubezpieczeniu zdrowotnemu. Odprowadzanie składek będzie konieczne, jeśli spółka zawrze z członkiem zarządu dodatkową umowę, np. kontrakt menedżerski.
Jak zauważył ZUS w interpretacji, delegowany do wykonywania czynności w zarządzie członek rady nadzorczej nie różni się w prawach i obowiązkach od członka zarządu. Z brzmienia przepisów kodeksu postępowania handlowego wynika jednocześnie, że nie traci on również swojego statusu członka rady nadzorczej, lecz nie zyskuje statusu członka zarządu. Zgodnie bowiem z art. 214 par. 1 k.s.h. członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej.
Brak przychodu
ZUS, zgadzając się z wnioskodawcą, podkreślił, że skoro członek rady nadzorczej nie będzie wykonywał swoich obowiązków w radzie, jego wynagrodzenie z tego tytułu musi ulec zawieszeniu. A ponieważ nie będzie uzyskiwał przychodu, to nie będą więc również opłacane za niego składki. A to oznacza, że nie będzie on podlegał ubezpieczeniom społecznym jako członek rady nadzorczej.
ZUS zgodził się w tym przypadku ze stanowiskiem wnioskodawcy i uznał, że oddelegowany członek rady nadzorczej nie będzie podlegał żadnym ubezpieczeniom społecznym. Pełnienie funkcji na podstawie uchwały spółki nie powoduje, że spółka ma obowiązek naliczania, potrącania i odprowadzania od wynagrodzenia takiej osoby składek.
Podstawa prawna
• art. 6 ust. 1 pkt 22 i art. 13 pkt 17 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266; ost.zm. 2020 r. poz. 695)
• art. 214 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. 2020 r. poz. 1526)
