Zakłady aktywności zawodowej (ZAZ) apelują o zmianę przepisów, która złagodzi wymagania dotyczące wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz umożliwi im uzyskanie dodatkowych pieniędzy.
Ogólnopolski Związek Pracodawców ZAZ wysłał w tej sprawie pismo do Pawła Wdówika, pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych. Wskazuje w nim, że pracownikami zakładów są osoby będące w grupie najwyższego ryzyka zarażeniem koronawirusem i obecnie – gdy zwiększa się liczba zachorowań – są one tym bardziej zagrożone konsekwencjami wyłączenia z działalności lub zmniejszenia przychodów. Podjęcie pilnych działań legislacyjnych jest konieczne, bo kierownicy ZAZ coraz częściej mają problemy ze spełnianiem warunków, od których jest uzależnione posiadanie statusu zakładu.
Jednym z nich jest zapewnienie wskaźnika zatrudnienia osób z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności, które muszą stanowić 70 proc. ogółu kadry. Tymczasem część z nich z obawy o zdrowie nie zdecydowała się na powrót do pracy po okresie wiosennego zamknięcia. ZAZ mają też duże trudności z zapewnianiem doraźnej opieki medycznej, bo pielęgniarki – zgodnie z wytycznymi resortu zdrowia o wyborze jednego miejsca pracy – zwykle rezygnują ze świadczenia usług w ZAZ.
– Podobnie jest w przypadku zagwarantowania dostępu do specjalistycznej opieki medycznej. Wielu lekarzy ogranicza się do udzielania teleporad, które w przypadku osób z niepełnosprawnością, zwłaszcza intelektualną, są nieskuteczne – mówi Ewa Wójcik, prezes Ogólnopolskiego Związku Pracodawców ZAZ.
Dlatego organizacja zaproponowała, aby do ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 426 ze zm.) dodać nowy przepis zakładający, by w okresie od 8 marca br. do upływu sześciu miesięcy od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii wojewoda mógł wydać decyzję, która zwolni ZAZ z konieczności spełniania warunków wymienionych w art. 28 ust. 1 pkt 3 oraz art. 29 ust. 1 pkt 1 i ust. 1a (dotyczących wskaźnika zatrudnienia i zapewniania opieki medycznej).
Ponadto w związku z brakiem lub zmniejszeniem przychodów z działalności usługowo-wytwórczej w ZAZ niektórzy marszałkowie województw, którzy przekazują im dofinansowanie z pieniędzy Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) na podstawie algorytmu, podjęli decyzję o zwiększeniu wysokości tych środków. Jest to możliwe, bo część zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej, które mieli w tym roku sfinansować, nie będzie zrealizowana z powodu epidemii. Ogólnopolski Związek Pracodawców ZAZ proponuje, aby wprowadzić regulacje, które w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 pozwolą zakładom ubiegać się o zwiększenie dofinansowania z pieniędzy PFRON, a samorządom wojewódzkim przyznawać im środki w kwocie wyższej, niż wynika to ze wspomnianego algorytmu.