Prowadzę działalność gospodarczą od czerwca 2019 r. Od początku świadczę usługi na rzecz mojego byłego pracodawcy, które wykonywałem także, gdy byłem u niego zatrudniony na umowę o pracę. Z końcem sierpnia jednak umowa o świadczenie usług z tą firmą ulega rozwiązaniu. Czy będę miał prawo do preferencyjnych składek od września?
Tak, w tym przypadku będzie możliwe zgłoszenie od września preferencyjnej podstawy składek. Zgodnie z ogólnymi zasadami przedsiębiorca znajdujący się w opisywanej sytuacji nie miał prawa ani do ulgi na start, ani do preferencyjnych składek obliczanych od postawy wynoszącej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. Na mocy art. 18 ust. 1 prawa przedsiębiorców przedsiębiorca nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres sześciu miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Zasada ta nie będzie obowiązywać, jeśli przedsiębiorca podejmuje działalność na krócej niż na 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia, jak również w sytuacji gdy wykonuje ją na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności. Podobne ograniczenia zawiera art. 18 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w stosunku do osób chcących skorzystać z preferencyjnych składek, a więc płaconych od podstawy wymiaru wynoszącej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. Prawo do opłacania tak niskich składek przedsiębiorcy mają przez 24 miesiące od rozpoczęcia działalności lub zakończenia korzystania z ulgi na start.
Zdarza się jednak, że przedsiębiorca, mimo iż rozpoczyna prowadzenie działalności, współpracując ze swoim byłym pracodawcą, po pewnym czasie współpracę tę kończy. Czy wobec tego przedsiębiorca, o ile nie minął jeszcze okres 24 miesięcy od rozpoczęcia działalności, może skorzystać z pozostających mu miesięcy preferencyjnych składek?
Z takim pytaniem do ZUS zwrócił się o wydanie interpretacji przedsiębiorca znajdujący się w podobnej do opisywanej sytuacji. W sprawie nr DI/100000/43/410/2020 przedstawił swoje stanowisko, zgodnie z którym zaprzestawanie wykonywania usług na rzecz byłego pracodawcy oznacza, że może zgłosić się do preferencyjnych składek. Jego zdaniem warunek niewykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy bada się nie tylko na dzień rozpoczęcia działalności, lecz także przez całe 24 miesiące, kiedy skorzystanie z ulgi byłoby możliwe. ZUS w interpretacji wydanej 22 lipca 2020 r. potwierdził prawidłowość takiego stanowiska. Organ zwrócił przy tym uwagę, że zasada ta działa także w drugą stronę – jeśli przedsiębiorca na początku działalności nie współpracuje z byłym pracodawcą, to ma prawo do preferencyjnych składek, jeśli jednak współpracę taką podejmuje – prawo to traci.
780 zł wynosi podstawa wymiaru składek preferencyjnych ZUS w 2020 r. (30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę)
Podstawa prawna
• art. 18a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2070)
• art. 18 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1292; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1086)
