Zgodnie z art. 3 Ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mają obowiązek utworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Media

Pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć fundusz lub mogą wypłacać pracownikom świadczenie urlopowe. Fundusz jest tworzony przez pracodawcę z tzw. odpisu podstawowego. Pracodawca, u którego utworzono fundusz ma obowiązek przekazać na fundusz co roku kwotę równą co najmniej 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Wysokość świadczenia urlopowego nie może być niższa niż odpis podstawowy.

W przypadku wystąpienia u pracodawcy spadku obrotów gospodarczych (o 25 proc. w ciągu miesiąca lub 15 proc. w ciągu dwóch miesięcy) lub istotnego obciążenia funduszu wynagrodzeń (jeśli udział płac do przychodów wzrośnie o co najmniej 5 proc. w ciągu miesiąca), może on zawiesić obowiązki tworzenia lub funkcjonowania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, dokonywania odpisu podstawowego lub wypłaty świadczeń urlopowych (art. 15ge). Zawieszenie tych obowiązków następuje w porozumieniu z organizacjami związkowymi. Warto zwrócić uwagę, że przepis będzie stanowił w istocie ułatwienie dla tych pracodawców, u których nie działają związki zawodowe. Tacy pracodawcy będą mogli podjąć kluczowe decyzje w zakresie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych samodzielnie a nie jak obecnie w porozumieniu z przedstawicielem załogi.

W związku z obowiązującym terminem na dokonanie odpisu podstawowego (koniec maja 2020r.) oraz w sytuacji, gdy pracodawca odprowadzi odpis, nie ma przepisów które regulowałyby ewentualny zwrot dokonanego odpisu. Niniejszy przepis nie będzie miał zastosowania.

ShutterStock

W przypadku, gdy u pracodawcy działają organizacje związkowe, konieczne jest zawarcie porozumienia z organizacjami związkowymi w przedmiocie zawieszenia ww. obowiązków. Negatywnie należy ocenić konieczność konsultacji ze związkami, albowiem bez porozumienia pracodawca-związki, nie będzie możliwe zawieszenie ww. obowiązków. W konsekwencji przepis ten będzie trudny do zrealizowania.

Tarcza antykryzysowa 4.0 zakłada także, że przy takich samych przesłankach jak powyżej, z mocy prawa nie stosuje się korzystniejszych niż ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych postanowień układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania. Chodzi o te postanowienia, które ustalają wyższą wysokość odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych oraz inne świadczenia o charakterze socjalno-bytowym niż określa ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. W takim przypadku stosuje się wysokość odpisu na ten fundusz określoną w tej ustawie.

Kancelaria Adwokacka Anna Krenc