Po ustaniu stanu epidemii podmioty, które skorzystały z form pomocy w związku z pandemią i otrzymały dofinansowane, mogą spodziewać się kontroli ze strony właściwych organów administracji publicznej.

Jak przygotować się do kontroli w związku z otrzymaniem dofinansowania z tarczy antykryzysowej do wynagrodzeń pracowników? Form pomocy przewidzianych w tarczach antykryzysowych jest co najmniej kilkanaście. W celu prawidłowego przygotowania się do kontroli, punktem wyjścia jest określenie wszystkich form pomocy, z jakich skorzystał dany przedsiębiorca.

Podmioty, które mogą przeprowadzać kontrole to np. Państwowa Inspekcja Pracy, urzędy pracy, ZUS, urzędy skarbowe.

Obszar kontroli dotyczyć będzie w pierwszej kolejności prawidłowości uzyskania dofinansowania. Organ kontrolujący będzie weryfikował czy przedsiębiorca spełnił przesłanki uprawniające go do otrzymania dofinansowania.

- Problematyczne jest to, że poszczególne tarcze wprowadzane były w okolicznościach wyjątkowych i część przepisów nie precyzuje jednoznacznie jakie warunki trzeba spełnić i jakie dokumenty przygotować, dlatego przedsiębiorca musi działać ostrożnie i zapobiegliwie, zbierając wiele różnych dokumentów – wyjaśnia dr Agata Miętek. – Nie będzie to łatwe bowiem wielu przedsiębiorców może uważać, że skoro dostali dofinansowanie spełnili wszystkie koniecznie przesłanki. Tak jednak nie jest, gdyż na etapie przyznawania dofinansowania przedsiębiorca nie dołączał dokumentów potwierdzających wszystkie istotne okoliczności, a jedynie dołączał wybrane dokumenty i składał stosowane oświadczenia.

Drugi z tych obszarów kontroli dotyczyć będzie prawidłowości korzystania z dofinansowania. Poza określeniem przesłanek uprawniających do otrzymania dofinansowania, ustawa nakłada na przedsiębiorcę określone obowiązki już po jego otrzymaniu, w tym np. obowiązek wydatkowania środków na wypłatę świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy; obowiązek informowania urzędu pracy o okolicznościach, które mogą mieć wpływ na wysokość dofinansowania. W trakcie kontroli weryfikacji będzie podlegało to, czy dany przedsiębiorca prawidłowo wywiązuje się z przedmiotowych obowiązków.

Z jakimi konsekwencjami musi się liczyć przedsiębiorca jeżeli wynik kontroli będzie negatywny? Najbardziej łagodną formą będzie upomnienie, a w dalszej kolejności - obowiązek zwrotu części otrzymanych środków.

- To może być utrata dofinansowania przypadającego na jednego pracownika i obowiązek zwrotu tej części otrzymanych środków – wyjaśnia A.Miętek z Kancelarii Ożóg Tomczykowski. - Dużo bardziej bolesna będzie utrata całej otrzymanej pomocy wraz z odsetkami.

Przedsiębiorcom grozi także odpowiedzialność karna za składanie fałszywych zeznań. Odpowiedzialność będzie ponosiła osoba, która w trakcie procedury ubiegania się o dofinasowania złożyła nieprawdziwe oświadczenia (w praktyce będzie to osoba, która podpisała wniosek o udzielenie pomocy).