Wynagrodzenie za pracę powinno być wypłacone w formie pieniężnej. Spełnienie świadczenia w innej formie jest dopuszczalne tylko w dwóch przypadkach - gdy taką możliwość przewidują przepisy ustawowe bądź postanowienia układu zbiorowego pracy.

Z powyższego wynika, iż postanowienia dotyczące wypłaty wynagrodzenia w formie innej niż pieniężna nie mogą być przedmiotem porozumień zbiorowych innych niż układ zbiorowy pracy - regulaminów wynagradzania, umów o pracę lub innych aktów, na podstawie których powstaje stosunek pracy.
Wypłata należności za pracę w innej formie niż pieniężna dopuszczalna jest tylko częściowo, co wynika z art. 86 par. 2 k.p. W konsekwencji, pracodawca nie może zastąpić w całości wynagrodzenia pieniężnego świadczeniami w naturze.
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 86 par. 3 k.p. wypłata wynagrodzenia powinna nastąpić do rąk pracownika. Pracodawca może spełnić ten obowiązek w inny sposób, jeżeli przewidują to postanowienia układu zbiorowego pracy lub pracownik uprzednio wyraził na to zgodę na piśmie. Wymaganie pisemnej zgody pracownika na bezgotówkową formę wypłaty wynagrodzenia za pracę ma ściśle bezwzględnie obowiązujący charakter, a postanowienie regulaminu pracy dopuszczające ustną zgodę jest nieważne (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 września 2003 r., I PK 324/02, OSNP 2004/18/313).
Do najpowszechniejszych sposobów wypłaty wynagrodzenia pieniężnego (innych niż do rąk pracownika) należą przelew bankowy i przekaz pocztowy. Pracownik może również upoważnić do obioru wynagrodzenia inną osobę, nawet spoza kręgu swojej rodziny.
Na mocy art. 29 k.r.o. w razie przemijającej przeszkody, która dotyczy pracownika, przysługujące mu wynagrodzenie za pracę może odebrać bez pełnomocnictwa jego współmałżonek, jeżeli pozostają we wspólnym pożyciu, a pracownik nie sprzeciwił się temu. Ponadto pracodawca jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia współmałżonkowi pracownika na mocy postanowienia sądu nakazującego wypłatę do rąk małżonka całości lub części wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi. Postanowienie takie może zostać wydane w sytuacji, gdy pracownik nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (art. 28 k.r.o.).
ARKADIUSZ SOBCZYK
radca prawny, Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie
Arkadiusz Sobczyk, radca prawny, Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie / DGP