Pensje zatrudnionych w państwowych (w tym samorządowych) muzeach, teatrach, filharmoniach, galeriach sztuki, kinach i innych instytucjach kulturalnych mogą być dofinansowane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP)
Tak wynika z tarczy antykryzysowej 4.0, która zmienia wiele przepisów w zakresie prawa pracy i uprawnień socjalnych.
Na ostatnim etapie prac legislacyjnych Sejm przyjął część senackich poprawek dotyczących tych zagadnień. Zgodnie z nimi państwowe instytucje kultury będą mogły pozyskiwać dopłaty, o ile wykażą spadek przychodów w związku z epidemią (co najmniej 25 proc. w ciągu miesiąca lub 15 proc. w ciągu dwóch miesięcy). W przypadku tych samorządowych 40 proc. dofinansowania będzie wypłacane ze środków FGŚP, a 60 proc. – z pieniędzy organizatora działalności kulturalnej. Ci ostatni mogą starać się o dofinansowanie wynagrodzeń tylko tych zatrudnionych, którzy w związku z epidemią są objęci przestojem lub skróconym czasem pracy. Pozostali pracodawcy zyskają możliwość pobierania takich dopłat także na tych pracowników, którzy pracują na zwykłych warunkach (bez objęcia przestojem lub obcięcia etatu; wnioski o wypłatę wsparcia trzeba będzie składać w wersji elektronicznej).
Posłowie przyjęli też poprawki dotyczące wysyłania zatrudnionych na urlopy oraz do pracy zdalnej. Zgodnie z tarczą 4.0 firma ma prawo udzielać zaległego wypoczynku (do 30 dni) w terminie przez siebie wskazanym (bez konieczności uzyskiwania zgody podwładnego). Sejm doprecyzował, że pracownik jest obowiązany taki urlop wykorzystać. Z kolei w przepisach dotyczących pracy zdalnej wprowadzono przepis, zgodnie z którym firma stosująca tę formę wykonywania obowiązków ma zapewnić podwładnym narzędzia i materiały pracy (a nie, jak przewidywała poprzednia wersja – „środki pracy”; takie pojęcie nie jest określone w kodeksie pracy i mogłoby wywołać wątpliwości interpretacyjne).
Na ostatniej prostej posłowie tylko nieznacznie zmienili przepisy dotyczące odpraw. Zgodnie z tarczą 4.0 w okresie stanu epidemii świadczenia w związku z rozwiązaniem umowy o pracę mają wynosić maksymalnie 26 tys. zł (10-krotność płacy minimalnej). Ostatecznie limit ten nie będzie obejmował zatrudnionych na umowach agencyjnych (oczywiście w razie zakończenia zatrudnienia na tej podstawie). Sejm odrzucił za to poprawkę, zgodnie z którą omawiane ograniczenie miało nie dotyczyć także świadczeń związanych z rozwiązaniem umowy z pracownikami powyżej 65. roku życia oraz tymi przechodzącymi w okresie pandemii na emeryturę.
W ustawie znalazła się ważna zmiana dla mikroprzedsiębiorców, którzy uzyskali pożyczkę z powiatowego urzędu pracy (PUP). Obecnie przepisy tarczy antykryzysowej przewidują, że prowadzący własny biznes nie będzie musiał zwracać pieniędzy, jeśli utrzyma działalność gospodarczą przez okres trzech miesięcy od momentu udzielenia pożyczki i złoży wniosek do pośredniaka. Teraz zostanie zwolniony z tego wymogu, bo pożyczka będzie umarzana z urzędu po upływie wspomnianych trzech miesięcy. Dodatkowo wniosek o jej udzielenie będą mogły złożyć również organizacje pozarządowe, kościelne, spółdzielnie socjalne oraz stowarzyszenia jednostek samorządowych – o ile ich przychód w poprzednim roku bilansowym nie przekroczył 100 tys. zł. Co istotne, te podmioty również nie będą musiały zgłaszać się z wnioskiem o umorzenie, bo Sejm przyjął poprawkę Senatu, która spowoduje, że tak jak w przypadku przedsiębiorców będzie się to odbywać z urzędu.
Ustawa zawiera też regulacje dotyczące pracodawców prowadzących zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS). Przewidują one, że w okresie stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego, jeśli doszło do spadku obrotów gospodarczych lub wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, można zawiesić tworzenie oraz prowadzenie ZFŚS i dokonywanie odpisu podstawowego. Pracodawca nie musi też wypłacać świadczeń urlopowych (są one przyznawane w firmach, które nie mają ZFŚS). Jednocześnie w sytuacji, gdy w zakładzie pracy działają związki zawodowe, czasowe zawieszenie działalności funduszu musi nastąpić w porozumieniu z tymi organizacjami. Ponadto ustawa przesądza, że u tych pracodawców, u których na mocy układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania przyjęty został wyższy, niż wymagają tego przepisy, odpis na ZFŚS, będzie miała zastosowanie właśnie ta kwota.
Wreszcie pracodawca, który jest organizacją kościelną i korzysta z subsydiów płacowych pochodzących ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), będzie mógł w części niepodlegającej takiemu dofinansowaniu uzyskać dopłaty do kosztów wynagrodzeń z PUP.
Etap legislacyjny
Ustawa skierowana do prezydenta