Warto jednak przed podjęciem decyzji o skorzystaniu z tej formy wsparcia, przeanalizować jakie to są warunki.
Zgodnie z treścią art. 15 zzd ust. 7 ustawy antykryzysowej „Pożyczka wraz z odsetkami na wniosek mikroprzedsiębiorcy podlega umorzeniu, pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca ten przez okres 3 miesięcy od dnia jej udzielenia nie zmniejszy stanu zatrudnienia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w stosunku do stanu zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020r. We wniosku o umorzenie mikroprzedsiębiorca oświadcza o nie zmniejszeniu stanu zatrudnienia.”
Już teraz wśród zainteresowanych tą formą pomocy pojawiają się wątpliwości dotyczące m.in.:
1. Czy do stanu zatrudnienia na 29 lutego 2020 r. należy przyjąć wyłącznie osoby zatrudnione na etapie (umowa o pracę), czy również dotyczy to osób zatrudnionych na tzn. umowy śmieciowe- umowę zlecenie, umowę o dzieło?
2. Czy do stanu zatrudnienia uwzględnia się również osoby przebywające na dzień 29.02.2020 na zwolnieniu lekarskim czy urlopie macierzyńskim?
3. Czy mikroprzedsiębiorcę jako prowadzącego działalność gospodarczą uwzględnia się w stanie zatrudnienia na dzień 29.02.2020, czy tylko osoby zatrudnione?
4. Jeżeli stan zatrudnienia obejmuje również osoby zatrudnione na umowę zlecenie, to jak przyjąć przeliczenie pełnego wymiaru czasu pracy tych osób?
Z odpowiedzią na pierwsze z przedstawionych pytań przychodzi art. 2 kodeksu pracy, który zawiera definicję pracownika, według którego pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Zainteresowany tą formą pomocy pod uwagę powinien brać wyłącznie pracowników w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Pracownikiem jest więc osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Nie uważa się za pracowników osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych (umowa o dzieło, umowa zlecenie, inna umowa o świadczenie usług, do której mają zastosowanie przepisy dotyczące zleceń).
Warto zwrócić uwagę, że pracownikiem może być tylko osoba fizyczna, gdyż obowiązkiem jej jest osobiste wykonywanie pracy. Zgodnie z regulacją kodeksu pracy, osoby wykonujące w ramach innego stosunku prawnego niż stosunek pracy, czyli np. na umowach tzw. śmieciowych – czyli umowy zlecenia, nie są pracownikami- art. 22 kodeksu pracy.
Zatem mikroprzedsiębiorca korzystający z tej formy pomocy- pożyczki w kwocie 5 tysięcy złotych, do stanu zatrudnienia na dzień 29 luty 2020 roku przyjmuje wyłącznie osoby zatrudnione na umowę o pracę lub innych formach wskazanych w art. 2 kodeksu pracy.
Ustalając liczbę zatrudnianych pracowników należy uwzględnić, zgodnie ze wspomnianym wcześniej art. 2 kodeksu pracy, osoby pozostające w stosunku pracy, niezależnie od wymiaru czasu pracy. Warto zwrócić uwagę, iż nie ma tutaj znaczenia ani rodzaj prowadzonej działalności przez pracodawcę ani podstawa nawiązania stosunku pracy czy rodzaj wykonywanej przez pracownika na rzecz pracodawcy pracy.
Zgodnie z zastrzeżeniem Ustawodawcy z art. 15 zzd ust. 7, stan zatrudnienia od momentu otrzymania pomocy przez cały 3 miesięczny okres jej trwania nie może ulec zmniejszeniu w porównaniu do tego jaki był u mikroprzedsiębiorcy w dniu 29 lutego 2020 roku.
Przy ustalaniu stanu zatrudnienia należy wziąć pod uwagę wszystkie osoby będące pracownikami, bez względu na wymiar czasu pracy czy rodzaj umowy o pracę, na podstawie której świadczą oni na naszą rzecz pracę. Zwrócić uwagę należy, iż odnosi się to także do osób zatrudnionych w celu zastępstwa pracownika podczas jego usprawiedliwionej nieobecności czy pracowników przebywających na urlopach wychowawczych. Do stanu zatrudnienia, zgodnie z przytoczonymi wyżej argumentami nie wlicza się osób wykonujących pracę na umowę zlecenia, umowę o dzieło, gdyż zgodnie z definicją zawartą w kodeksie pracy, nie są oni pracownikami. Podobnie ma się rzecz z osobami „samozatrudnionymi”, czy samych mikroprzedsiębiorców, którzy w tej sytuacji są pracodawcami a nie pracownikami. W przypadku, gdy zatrudniamy pracowników młodocianych, również i oni nie są uwzględniani przy ustalaniu liczy zatrudnionych.
Odpowiedzi na pytanie czy do stanu zatrudnienia należy zaliczyć osoby przebywające na urlopach bezpłatnych, wychowawczych oraz osób otrzymujących zasiłki chorobowe, macierzyński, ojcowskie, rodzicielskie i opiekuńcze, mogą udzielić nam regulacje prawne zawarte w art. 21 ust. 1 oraz ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych t .j. Dz. U. z 2020 r. poz. 426 .
Art. 21 ust. 5 stanowi, iż do liczby pracowników, o której mowa w ust.1, nie wlicza się osób niepełnosprawnych przebywających na urlopach bezpłatnych oraz osób niebędących osobami niepełnosprawnymi zatrudnionych:
1)na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego;
1a) przebywających na urlopie rodzicielskim;
2)przebywających na urlopach wychowawczych;
3) nieświadczących pracy w związku z odbywaniem służby wojskowej albo służby zastępczej;
4) będących uczestnikami Ochotniczych Hufców Pracy;
5) nieświadczących pracy w związku z uzyskaniem świadczenia rehabilitacyjnego;
6) przebywających na urlopach bezpłatnych, których obowiązek udzielenia określają odrębne ustawy.
Z powyższego wynika jednoznacznie, że do stanu zatrudnienia na potrzeby wpłacania składki do PFRON nie wlicza się osób przebywających na urlopie rodzicielskim i urlopie wychowawczym. A zatem, wykorzystując tą definicję, można stanąć na stanowisku, iż osób przebywających na urlopach macierzyńskich i zwolnieniach lekarskich na dzień 29 luty 2020 roku nie należy wliczać do stanu zatrudnienia we wniosku o umorzenie pożyczki otrzymanej w ramach mocy rządowej.
Zwrócić uwagę należy jednak, iż pożyczka wraz z odsetkami będzie umarzana jedynie na pisemny wniosek mikroprzedsiębiorcy, pod warunkiem, iż przez cały okres udzielonej pomocy, czyli 3 miesięcy od dnia jej udzielenia nie zmniejszy on stanu zatrudnienia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w stosunku do stanu zatrudnienia ma dzień 29 lutego 2020 r.