Przewodniczący składu orzekającego będzie mógł sporządzić ocenę stanu zdrowia osoby niepełnosprawnej bez przeprowadzenia bezpośredniego badania i na tej podstawie wydać dokument potwierdzający dysfunkcję zdrowotną.
Takie rozwiązanie przewiduje rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 26 marca 2020 r. o zmianie rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U. poz. 534). Dotychczas obowiązujące przepisy pozwalały powiatowym zespołom jedynie w ściśle określonych przypadkach wydawać orzeczenia bez osobistego stawiennictwa na posiedzeniu składu orzekającego. Problem w tym, że obecna sytuacja – gdy z powodu epidemii koronawirusa posiedzenia są odwoływane, a nowe nie są wyznaczane – oznacza kłopoty dla wielu osób, którym wygasła lub wkrótce wygaśnie ważność orzeczenia o niepełnosprawności lub jej stopniu. Bez niego nie mogą bowiem korzystać z wielu świadczeń i uprawnień, które są uzależnione od posiadania tego dokumentu.
Pomóc ma im nowelizacja rozporządzenia. Dzięki niej teraz i przez 90 dni od odwołania stanu epidemii lekarz będący przewodniczącym składu orzekającego może dokonać oceny stanu zdrowia osoby niepełnosprawnej bez bezpośredniego badania, ale w oparciu o dołączoną do wniosku dokumentację – o ile uzna, że jest ona wystarczająca.
– Jest to duże ułatwienie, które pozwoli nam rozpatrzyć część wniosków. Jednak nie w każdej sprawie będzie to możliwe, bo trudno, żeby np. lekarz ortopeda mógł w zaoczny sposób przeprowadzić ocenę stanu narządu ruchu – mówi Bożena Zimoch, przewodnicząca powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności we Wrocławiu.
Jednocześnie to niejedyna odpowiedź na problemy z ważnością orzeczeń. Drugą są przepisy specustawy z 31 marca 2020 r., uchwalonej w ramach tarczy antykryzysowej. Zakładają one wydłużenie z mocy prawa orzeczeń. Treść tej regulacji w kolejnych projektach ustawy zmieniała się, ale ostatecznie przyjęte zostało rozwiązanie, które zakłada, że jeżeli orzeczenie wygasło w ciągu 90 dni przed wejściem w życie specustawy i do tego czasu złożony został wniosek o wydanie nowego dokumentu, to zachowuje ono ważność – maksymalnie do upływu 60 dni od odwołania stanu epidemii. Na taki sam okres przedłużone będzie obowiązywanie również tych orzeczeń, których ważność upływa po wejściu w życie specustawy.
