Pracodawcy często mają wątpliwości, co mogą zrobić w sytuacji podejrzenia, iż pracownik przychodzi do pracy po spożyciu alkoholu bądź też spożywa go w czasie pracy. Czy mogą bez naruszenia dóbr osobistych pracownika zbadać jego trzeźwość?
Pracodawca lub osoba przez niego upoważniona mają obowiązek niedopuszczenia pracownika do pracy, jeśli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ten stawił się do pracy w stanie wskazującym na spożywanie alkoholu bądź spożywał alkohol w czasie pracy. Pracodawcy wystarczy uzasadnione podejrzenie, to znaczy zachowanie pracownika musi nasuwać wątpliwości co do jego trzeźwości. Uzasadnione podejrzenie może wynikać z takiego zachowania pracownika, które powszechnie przyjmuje się, że wskazuje na zawartość alkoholu w organizmie człowieka.
W razie podejrzenia podwładnego o spożycie alkoholu pracodawca oczywiście może wezwać policję, która ma prawo przeprowadzić badanie trzeźwości. Jednak do celów postępowania w sprawach ze stosunku pracy nie jest konieczne ustalenie ściśle określonego stężenia alkoholu we krwi pracownika, jak to ma miejsce w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym wykroczeń, a stan nietrzeźwości pracownika w czasie pracy może być dowodzony wszelkimi środkami dowodowymi (na przykład dowodem będą mogły być spisane zeznania świadków).
Użycie przez pracodawcę nieatestowanego urządzenia do badania zawartości alkoholu w organizmie, który wskaże zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, nie wyklucza zarzucenia pracownikowi stawienia się do pracy po użyciu alkoholu, jeżeli przemawiają za tym inne okoliczności, a pracownik nie skorzystał ze stworzonej mu możliwości weryfikacji wyniku badania. Ustalenie na podstawie badań, że pracownik był pijany, stanowi oczywisty dowód ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych i może skutkować rozwiązaniem stosunku pracy bez wypowiedzenia.
Pracownik może jednak nie zgodzić się na żadne badania trzeźwości. Oczywiście pracodawca nie może zmusić pracownika do poddania się badaniu na zawartość alkoholu - nawet polegającemu na dmuchaniu w zakładowy alkomat.
Mimo iż pracodawca nie może przeprowadzić badania stanu trzeźwości bez zgody podwładnego, nie oznacza to, iż nie dysponuje wystarczającymi instrumentami, by wobec pracowników naruszających powszechny zakaz stawiania się do pracy w stanie wskazującym na spożywanie alkoholu bądź spożywania alkoholu w czasie pracy nie wyciągnąć dozwolonych prawem konsekwencji.