To zagraniczny odpowiednik ZUS może zdecydować, czy ubezpieczony podlega ubezpieczeniom za granicą. Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Rzeszowie.
Mężczyzna prowadził w Polsce pozarolniczą działalność gospodarczą, a następnie zaczął pracować na Słowacji. Na jego wniosek ZUS ustalił, że podlega on ubezpieczeniom społecznym na Słowacji, co potwierdziła tamtejsza instytucja ubezpieczeniowa, wydając poświadczenie podlegania słowackiemu ustawodawstwu w zakresie ubezpieczeń społecznych (tzw. zaświadczenie A1).
Zostało ono wydane na okres od 1 kwietnia 2011 r. do 31 lipca 2012 r. Po upływie okresu ważności mężczyzna nie dostarczył ZUS kolejnego dokumentu, z którego wynikałoby, że jest on ubezpieczony na Słowacji. Zakład przeprowadził postępowanie i wydał decyzję, w której przesądził, że powód podlega ubezpieczeniom społecznym w kraju. Decyzja ta miała charakter tymczasowy i została wydana ze względu na rozbieżność opinii pomiędzy instytucjami na podstawie art. 6 pkt 1 lit. b rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie systemów zabezpieczenia społecznego (DzUrz. UE L 284 z 30 października 2009r.). Nie zgadzając się z treścią wydanej decyzji, ubezpieczony zażądał, aby przesłuchać jego oraz jego słowackiego pracodawcę na okoliczność świadczenia pracy na Słowacji.
Sąd Apelacyjny podkreślił, że zarówno ZUS, jak i sąd krajowy nie są uprawnione do badania ważności tytułu ubezpieczenia społecznego wnioskodawcy na Słowacji, co wynika z przewidzianej w pkt 17 preambuły i art. 11 ust. 3a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 2004 166) zasady terytorialności.

orzecznictwo

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie, sygn. akt III AUa 509/18. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia