Prawo do posiadania i korzystania z lokalnej karty dużej rodziny (KDR) nie może być uzależnione od tego, aby jeden rodzic był zameldowany na terenie gminy.
Taką nieprawidłowość wskazał wojewoda wielkopolski, który stwierdził nieważność uchwały rady miasta Nowy Tomyśl w sprawie przyjęcia programu „Karta Rodziny 3+”. Zastrzeżenia organu nadzoru wzbudził zapis, zakładający, że wspomniany program dotyczy działań na rzecz rodzin wielodzietnych, których co najmniej jeden z rodziców lub opiekunów ma meldunek w Nowym Tomyślu. Zdaniem wojewody rada stosownie do treści art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy z 5 grudnia 2004 r. o karcie dużej rodziny (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1390), określiła zakres podmiotowy programu. Problem w tym, że jednocześnie posłużyła się dodatkowym kryterium zameldowania dla ustalenia beneficjentów karty, co stanowi naruszenie przepisów.
Wojewoda zwraca uwagę, że z art. 4 ust. 1 ustawy o KDR wprost wynika, że prawo do posiadania karty przysługuje członkowi rodziny wielodzietnej, przez którą rozumie się rodzinę, w której opiekunowie mają lub mieli na utrzymaniu co najmniej troje dzieci bez względu na ich wiek. Tym samym posiadanie karty oraz korzystanie z uprawnień należnych na jej podstawie jest uzależnione jedynie od spełnienia kryterium wielodzietności. Jest to uzasadnione, bo KDR jest elementem polityki prorodzinnej. Skoro więc rada została upoważniona do określenia zakresu podmiotowego programu, to wypełniając tę kompetencję, powinna uwzględniać jedynie spełnianie wymogu wielodzietności. Co więcej, art. 9 ust. 1 ustawy przewiduje, że kartę przyznaje wójt (burmistrz, prezydent miasta), właściwy ze względu na miejsce zamieszkania członka rodziny wielodzietnej. Nie ma więc znaczenia fakt zameldowania na terenie danej gminy.
Ponadto organ nadzoru wyjaśnia, że lokalny program przyznający uprawnienia rodzinom wielodzietnym jest aktem prawnym skierowanym do mieszkańców gminy, którzy z mocy prawa tworzą wspólnotę samorządową. Mówi o tym art. 1 ustawy o samorządzie gminnym i również w tym przepisie brakuje odwołania do kryterium zameldowania czy miejsca opłacania podatków jako wyznaczników kwalifikujących osoby do wspólnoty mieszkaniowej.
orzecznictwo
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody wielkopolskiego z 20 lutego 2020 r., nr KN-I.4131.1.68.2020.20. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
