Matka, która ma przyznane świadczenie pielęgnacyjne na opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem, nie może mieć przyznanego świadczenia rodzicielskiego po urodzeniu kolejnego dziecka.
Tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Bydgoszczy, który rozpatrywał skargę dotyczącą świadczenia rodzicielskiego. O przyznanie go wnioskowała bezrobotna matka samotnie wychowująca piątkę dzieci. Ubiegała się o kosiniakowe na najmłodsze z nich, ale gmina wydała jej decyzję negatywną. W uzasadnieniu wskazała, że kobieta jest uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego na starszego syna. Tymczasem zgodnie z art. 27 ust. 5 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 111), w przypadku zbiegu prawa do wymienionych w nich form wsparcia przysługuje tylko jedna, wybrana przez uprawnionego. Wśród nich znajdują się m.in. świadczenie pielęgnacyjne oraz świadczenie rodzicielskie, a konieczność wyboru jednego z nich dotyczy również takiej sytuacji, gdy należą się w związku z opieką nad różnymi dziećmi.
Od tej decyzji matka złożyła odwołanie. Jednak samorządowe kolegium odwoławcze (SKO) utrzymało ją w mocy, wskazując, że ze złożonego przez nią oświadczenia wynika, że chce otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne, co skutkuje tym, że nie może mieć przyznanego świadczenia rodzicielskiego. Kobieta złożyła skargę do sądu. Argumentowała w niej, że z uwagi na niepełnosprawność dziecka nie jest w stanie podjąć pracy, aby poprawić byt swojej rodziny, zaś kwota świadczenia pielęgnacyjnego nie wystarcza na zabezpieczenie niezbędnych potrzeb. Przywołała też inne przepisy ustawy, w tym jej art. 17c ust. 9 pkt 4, zgodnie z którym świadczenie rodzicielskie nie może być przyznane, jeżeli w związku z opieką nad tym samym dzieckiem zostało ustalone prawo do świadczenie pielęgnacyjne, natomiast ona na córkę nie otrzymuje tej formy wsparcia.
WSA uznał, że skarga nie zasługiwała na uwzględnienie, bo w jego ocenie art. 27 ust. 5 ustawy nie budzi wątpliwości interpretacyjnych. Powołując się na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego podkreślił, że oba świadczenia mają zapewnić środki utrzymania rodzicowi w okresie, w którym nie pracuje z tego powodu, że sprawuje opiekę. Jednak przyjęcie stanowiska, że osoba zajmująca się dwojgiem dzieci miałaby prawo do pobierania dwóch różnych świadczeń, z których każde stanowi namiastkę wynagrodzenia za pracę, stawiałoby ją w uprzywilejowanej pozycji w stosunku do osób pracujących, które – niezależnie od tego, ile mają dzieci – uzyskują jedno wynagrodzenie. Ponadto WSA zwrócił uwagę, że odmienna wykładnia art. 27 ust. 5 prowadziłaby do naruszenia zasady równości między osobami pobierającymi zasiłek macierzyński a tymi ze świadczeniem rodzicielskim. Niewątpliwie bowiem osoba na zasiłku macierzyńskim nie może uzyskać prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, bo pozostawanie przez nią w zatrudnieniu wyklucza możliwość jego pobierania.

orzecznictwo

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 5 listopada 2019 r., sygn. akt II SA/Bd 638/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia