Zwolnienie ze składek nie obejmuje rekompensaty, którą w ramach ugody przyznano byłemu pracownikowi w zamian za rezygnację z prawa do przywrócenia do pracy, oraz wypłaty wynagrodzenia za czas pozostawania bez zatrudnienia – uznał ZUS.
Sprawa dotyczy przedsiębiorcy pozwanego w sporze z pracownikiem, który został zwolniony z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Mężczyzna jako pracownik szczególnie chroniony (tj. korzystający z ochrony związkowej) odwołał się do sądu, żądając przywrócenia do pracy na dotychczasowym stanowisku.
W I instancji zapadł wyrok korzystny dla pracownika. Sąd rejonowy przywrócił go do pracy i zasądził wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy. Obecnie sprawa jest na etapie postępowania apelacyjnego.
Strony przed prawomocnym rozstrzygnięciem zamierzają jednak zawrzeć ugodę sądową. Zapisano w niej m.in., że pracownikowi zostanie wypłacone odszkodowanie, które ma mu zrekompensować skutki bezprawnego wypowiedzenia, w tym również to, że nie zostanie przywrócony do pracy i nie otrzyma wynagrodzenia za czas pozostawania bez zatrudnienia.
Strony ugody mają jednak wątpliwość, czy ta kwota ma stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Firma stoi na stanowisku, że nie. Powołała się na par. 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1949). Zgodnie z tym przepisem z podstawy wymiaru składek wyłączone są: odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z powodu nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez zachowania wypowiedzenia.
W ocenie spółki świadczenie o charakterze odszkodowawczym, które chce wypłacić firma swojemu byłemu dyrektorowi, wynika z rozwiązania stosunku pracy na skutek bezprawnego wypowiedzenia umowy. W konsekwencji od tej kwoty nie trzeba będzie opłacać składek na ubezpieczenia społeczne.
ZUS miał jednak inne zdanie na ten temat. W uzasadnieniu wskazał, że par. 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia znajduje zastosowanie jedynie w przypadku, gdy np. wypłata odszkodowania pozostaje w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy. Jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę takiego świadczenia powinno być zatem ustanie zatrudnienia.
W opisywanym przypadku odszkodowanie ma być jednak wypłacone w sytuacji, gdy były pracownik zrezygnuje z prawa przywrócenia do pracy i wypłaty wynagrodzenia za okres pozostawania bez zatrudnia. Zdaniem organu rentowego świadczenie to nie ma zatem bezpośredniego związku z ustaniem stosunku pracy. Przyznawane jest bowiem w innych okolicznościach.
DecyzjaZUS oddział w Gdańsku z 20 stycznia 2020 r. (DI/100000/1088/2019).
