Po przeprowadzonym postępowaniu powypadkowym pracodawca zakwalifikował zdarzenie za wypadek przy pracy, a dokumentacja trafiła do ZUS w celu dalszego postępowania o przyznanie jednorazowego odszkodowania. ZUS odmówił jednak przyznania poszkodowanemu świadczeń odszkodowawczych, uznając, że do wypadku doszło w wyniku rażącego niedbalstwa. Jednocześnie organ rentowy zobowiązał pracodawcę do korekty dokumentacji rozliczeniowej. Co w takim przypadku powinien zrobić pracodawca?
Jedynie spełnienie wszystkich warunków określonych w definicji zawartej w art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych umożliwia uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy, a także uprawnia poszkodowanego do ubiegania się o świadczenia odszkodowawcze.
W przypadku gdy zespół powypadkowy powołany przez pracodawcę mimo jasno określonej definicji uzna zdarzenie, które np. nie zostało spowodowane przyczyną zewnętrzną, za wypadek przy pracy, wówczas ZUS w formie decyzji administracyjnej odmówi przyznania świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego.
W tej sytuacji pracodawca (płatnik składek), który nie skorzysta z prawa odwołania się od decyzji odmownej ZUS, jest obowiązany dokonać korekty zasiłku chorobowego (druk ZUS-RSA) i zwrócić nadpłacony zasiłek chorobowy wraz z odsetkami ustawowymi. Przy czym po złożeniu korekty pracodawca może wystąpić do pracownika o zwrot nadpłaconej kwoty, tj. różnicy pomiędzy wypłaconym mu zasiłkiem chorobowym z ubezpieczenia wypadkowego (100 proc.) a należnym zasiłkiem chorobowym wypłacanym przez pracodawcę (80 proc.). Niestety bez zgody pracownika pracodawca nie może samodzielnie dokonać potrącenia. Zgodnie bowiem z art. 87 par. 1 kodeksu pracy (dalej: k.p.) z wynagrodzenia za pracę po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – potrąceniu podlegają tylko należności należące do tego katalogu zamkniętego i pracodawcy nie wolno go rozszerzać ani dokonywać w nim żadnych zmian.
W opisanym przypadku pracodawca jest zobligowany do zwrotu ZUS nadpłaconego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami ustawowymi. Jednocześnie pracodawcy pozostaje dochodzenie od pracownika zwrotu nadpłaty na podstawie art. 405 kodeksu cywilnego, bo samodzielne dokonanie potrącenia z wynagrodzenia pracownika przez pracodawcę, jak już wspominałem, jest niedopuszczalne.
Podstawa prawna
• art. 3 ust. 1, art. 6 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1205)
• art. 87 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1495)
• art. 405 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2019 r. poz. 1145; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1495)