Od dziś osoby, które otrzymują rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, a zajmują się niepełnosprawnym członkiem rodziny, będą mogły ubiegać się o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego.
To efekt wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 czerwca 2019 r. (syg. akt SK 2/17). Dotyczył on art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2220 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem świadczenie pielęgnacyjne nie należy się osobie sprawującej opiekę, jeśli ma prawo do: emerytury, renty – w tym rodzinnej i socjalnej, zasiłku stałego, świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego (tzw. mama 4+). Sędziowie orzekli wtedy, że wspomniany artykuł jest niezgodny z konstytucją w zakresie, w jakim pozbawia świadczenia osoby z ustaloną rentą z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Jednocześnie TK odroczył wejście w życie orzeczenia o sześć miesięcy. Dlatego też dopiero od 9 stycznia 2020 r. osoby pobierające taką rentę, które sprawują opiekę nad niepełnosprawnym krewnym, mogą wnioskować o świadczenie pielęgnacyjne. Co istotne, będą mogły otrzymywać obie formy wsparcia w pełnej wysokości (kwota świadczenia nie będzie pomniejszana o wysokość renty).
Jak przyznają gminy, trudno wskazać, ile osób może skorzystać ze zmiany przepisów.
– Sprawdziliśmy, jakie były przyczyny wydawania decyzji odmownych w ostatnich latach, ale nie znaleźliśmy takiej, która byłaby spowodowana tym, że opiekun miał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy – mówi Damian Napierała, zastępca dyrektora Poznańskiego Centrum Świadczeń.
Bogumiła Jastrzębska, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej (MOPS) w Katowicach, zwraca uwagę, że takie osoby z uwagi na dotychczasowe brzmienie przepisów mogły nawet w ogóle nie wnioskować o świadczenie pielęgnacyjne, bo wiedziały, że i tak go nie otrzymają. – Nie spodziewam się jednak, aby było ich dużo – dodaje.
Osoby, które mają ustalone prawo do innych świadczeń wymienionych w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a, dalej nie będą mogły otrzymywać wsparcia. Pozostaje im jedynie próba jego uzyskania poprzez wykorzystanie procedury odwoławczo-skargowej. Szanse mają na to duże, bo jak pisaliśmy na łamach DGP, w ubiegłym roku ukształtowała się korzystna dla nich linia orzecznicza wojewódzkich sądów administracyjnych, z której wynika, że świadczenie pielęgnacyjne im przysługuje (tyle że w wysokości pomniejszonej o kwotę emerytury czy renty). ©℗