O 247 zł wzrośnie od stycznia finansowe wsparcie dla osób, które zrezygnowały z pracy, aby zajmować się niepełnosprawnym członkiem rodziny, jeśli jego dysfunkcja zdrowotna powstała, zanim skończył 18 lub 25 lat.
Tak duży wzrost wysokości świadczenia pielęgnacyjnego to efekt przyjętego w ustawie z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2220 ze zm.) mechanizmu waloryzacji jego kwoty. Zakłada on, że wysokość świadczenia zmienia się od 1 stycznia danego roku o wskaźnik, którym jest procentowy wzrost najniższego wynagrodzenia za pracę.
W związku z tym, że rząd zdecydował się podnieść wysokość minimalnej pensji w 2020 r. o 15,6 proc. (z 2250 zł do 2600 zł), o tyle też rośnie świadczenie pielęgnacyjne. W efekcie przez następne 12 miesięcy wsparcie będzie wypłacane opiekunowi przez ośrodek pomocy społecznej w wysokości 1830 zł miesięcznie (w 2019 r. było to 1583 zł).
Powiązanie kwoty świadczenia pielęgnacyjnego ze wzrostem najniższej płacy powoduje coraz większą dysproporcję między tą formą wsparcia a specjalnym zasiłkiem opiekuńczym oraz zasiłkiem dla opiekuna. Te przysługują osobom zajmującym się krewnym, który stał się niepełnosprawny w dorosłym życiu, i wynoszą po 620 zł (ich wysokość jest weryfikowana co trzy lata wraz z innymi świadczeniami rodzinnymi). Wprawdzie w październiku 2014 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że uzależnianie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od wieku powstania niepełnosprawności jest niezgodne z zasadą równości, ale do tej pory wyrok nie został wykonany. Aby beneficjenci specjalnego zasiłku lub zasiłku dla opiekuna mogli uzyskać prawo do wyższego aż o 1210 zł świadczenia pielęgnacyjnego, muszą skorzystać z procedury odwoławczo-skargowej, bo organy wyższej instancji orzekają na ich korzyść bezpośrednio na podstawie wyroku trybunału.
Podwyżka świadczenia pielęgnacyjnego jest dobrą wiadomością nie tylko dla opiekunów, ale też dla gmin, które dzięki niej będą miały więcej pieniędzy na pokrycie kosztów obsługi świadczeń rodzinnych. Samorządy otrzymują na ten cel 3 proc. środków przewidzianych na wypłatę wszystkich świadczeń (z wyjątkiem świadczenia rodzicielskiego, przy którym koszty obsługi wynoszą 30 zł od każdej decyzji). Wyższe świadczenie pielęgnacyjne oznacza więc, że trafi do nich więcej pieniędzy na pensje dla pracowników czy zakup materiałów biurowych.
Etap legislacyjny
Weszło w życie 1 stycznia