W przypadku pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę wymiar podstawy służący do obliczania składek jest prosty.
Trochę bardziej skomplikowanie to wygląda dla przedsiębiorców. W świetle przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 1998 nr 137 poz. 887) dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.