Pieniądze pochodzące z obowiązkowej składki oraz daniny solidarnościowej będą mogły być przeznaczane wyłącznie na programy wsparcia osób z dysfunkcjami zdrowotnymi oraz świadczenie uzupełniające 500+ dla osób niesamodzielnych.
Taką gwarancję przewiduje najważniejsza poprawka przyjęta przez senatorów do ustawy z 21 listopada 2019 r. o zmianie ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (SFWON) oraz niektórych innych ustaw.
Wspomniana ustawa zakłada zmianę nazwy i przekształcenie SFWON w Fundusz Solidarnościowy (FS). Jednocześnie katalog realizowanych obecnie przez niego zadań zostanie poszerzony o finansowanie wypłaty 13. świadczenia dla emerytów i rencistów (na realizację tego obowiązku FS będzie mógł zaciągać pożyczki) oraz rent socjalnych i zasiłków pogrzebowych.
Nowelizacja ustawy, która była inicjatywą posłów PiS, pozbawioną konsultacji społecznych, od początku budziła ogromne kontrowersje i sprzeciw ze strony ekspertów oraz środowisk osób niepełnosprawnych. Ich obawy dotyczyły tego, że pieniądze gromadzone na funduszu nie będą wydawane zgodnie z ich pierwotnym przeznaczeniem, czyli na działania związane z wspieraniem niepełnosprawnych, ale na pokrycie kosztów 13. emerytur i rent.
Aby oddalić tę groźbę, Jan Filip Libicki, senator PSL, zgłosił poprawkę, która zakłada, że pieniądze funduszu, których źródłem jest przede wszystkim obowiązkowa składka (w 2020 r. ma to być 0,45 proc. tej odprowadzanej na Fundusz Pracy) oraz danina solidarnościowa płacona przez najbogatszych Polaków, będą mogły być przeznaczone na realizację zadań, o których jest mowa w art. 6, 6a ust. 1 i 6b ust. 1 pkt 1 ustawy z 23 października 2018 r. o SFWON (Dz.U. poz. 2192 ze zm.).
Chodzi tutaj o rządowe i resortowe programy wsparcia osób niepełnosprawnych (w tym roku są to m.in. usługi opiekuńcze oraz opieka wytchnieniowa), obowiązujące od października świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji oraz Fundusz Dostępności. Ponadto, gdy te środki SFWON nie zostaną wykorzystane w całości w danym roku, przejdą na rok następny i nie będzie można ich wydać na inne cele.
Ta propozycja została negatywnie zaopiniowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
– Przyjęcie jej uniemożliwiłyby zupełnie funkcjonowanie Solidarnościowego Funduszu – argumentował Stanisław Szwed, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej podczas posiedzenia połączonych komisji: finansów publicznych oraz rodziny, polityki senioralnej i społecznej .
Mimo to jej członkowie postanowili poprzeć tę poprawkę, jak również trzy zmiany o charakterze legislacyjnym. Uzyskały one akceptację również całego Senatu, w którym minimalną większość ma opozycja. W efekcie ustawa ponownie trafi do Sejmu, gdzie rządzący PiS dysponuje większością pozwalającą na odrzucenie poprawek senatorów. Posłowie prawdopodobnie będą głosować nad nimi jutro.
Etap legislacyjny
Ustawa rozpatrzona przez Senat