Pracodawca nie musi uzyskiwać zgody podwładnego na to, aby pobierać na niego subsydia płacowe. Taka osoba może jednak zdecydować o wycofaniu swojego orzeczenia o niepełnosprawności, co uniemożliwi przedsiębiorcy ich dalsze uzyskiwanie.
Tak wynika z odpowiedzi udzielonej przez biuro pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych (BON) na pytanie skierowane przez Ogólnopolską Bazę Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (OBPON.org).
– Mieliśmy przypadek firmy, w której jedna z pracownic wystąpiła z pismem, że nie chce, aby ta otrzymywała na nią dofinansowania – mówi Edyta Sieradzka, wiceprezes OBPON.org.
Podwładna powoływała się na art. 2a ust. 5 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1172 ze zm.). Przepis ten reguluje zasady przetwarzania danych osobowych, w tym daje prawo do wyrażenia własnego stanowiska oraz zakwestionowania decyzji podjętej w sposób zautomatyzowany. Organizacja zapytała więc, czy istnieje obowiązek pisemnego informowania pracownika niepełnosprawnego o tym, że firma otrzymuje na niego dopłaty do pensji.
BON wyjaśnia, że osobie niepełnosprawnej, która przedstawiła pracodawcy orzeczenie potwierdzające dysfunkcję zdrowotną, przysługują uprawnienia określone w rozdziale czwartym ustawy o rehabilitacji. Jeśli pracownik w celu korzystania z nich zdecyduje się przedłożyć wspomniany dokument, może również w drodze jednostronnej decyzji postanowić o jego wycofaniu. Biuro wskazuje, że wycofanie orzeczenia nie polega na jego fizycznym usunięciu z akt osobowych, ale uczynieniu wzmianki, że pracownik nie chce dalej korzystać z przewidzianych prawem przywilejów. Tym samym pracodawca też nie będzie mógł korzystać z przysługujących mu z tego tytułu uprawnień, w tym z otrzymywania dofinansowania do wynagrodzenia pracownika.
Z tych właśnie względów przepisy ustawy nie wymagają zgody pracownika na uzyskiwanie przez firmę dopłat do jego pensji. Nie nakładają też na przedsiębiorcę obowiązku pisemnego informowania podwładnego o tym, że takie dofinansowanie otrzymuje. Dodatkowo, jak podkreśla biuro, pracodawca nie ma obowiązku informowania pracownika o rodzaju i wysokości poszczególnych składników jego wynagrodzenia. Jedynie w sytuacji gdy podwładny zażąda udzielenia takiej informacji, pracodawca powinien przedstawić do wglądu dokumenty, na podstawie których została obliczona jego pensja.
Ponadto BON tłumaczy, że art. 2b ust. 3–5 ustawy określa zadania, których realizacja może odbywać się w oparciu o zautomatyzowane przetwarzanie danych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Chodzi tutaj m.in. o przyznawanie refundacji składek na ubezpieczenia społeczne oraz dofinansowań do wynagrodzeń. Osoba otrzymująca w ich sprawie decyzje podjęte w sposób zautomatyzowany ma zgodnie z przepisami ustawy zagwarantowane prawo uzyskania informacji o sposobie ustalenia kwoty do wypłaty, jeśli różni się ona od kwoty wskazanej we wniosku. W informacjach i decyzjach generowanych w sposób zautomatyzowany zawarte są właściwe dla danej sprawy pouczenia.