Od października gminy i powiaty będą mogły wnioskować do wojewodów o pieniądze na pokrycie kosztów usług osoby, która będzie pomagała niepełnosprawnemu w załatwianiu spraw urzędowych, robieniu zakupów czy wyjściach z domu.
Takie dofinansowanie jest przewidziane w ogłoszonym przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej programie „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej”, który będzie realizowany od 1 października br. do 31 grudnia 2020 r. Resort zamierza przeznaczyć na niego 80 mln zł (30 mln zł w 2019 r., a 50 mln zł w następnym roku), które będą pochodzić z Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Jest to zresztą czwarty program finansowany z tego źródła (wcześniejsze dotyczyły usług opiekuńczych, urlopów wytchnieniowych dla opiekunów oraz tworzenia centrów opiekuńczo-mieszkalnych).
Zgodnie z zasadami programu, asystenta będą mogły otrzymać osoby pełnoletnie dysponujące orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Nie będą ponosić za to żadnej opłaty, bo wsparcie będzie finansowane z dotacji. Gmina lub powiat będą zaś mogły pokryć z niej 100 proc. kosztów świadczenia usług asystenta, w tym wydatki na jego wynagrodzenie, zakupu biletów komunikacji publicznej (jednorazowych lub miesięcznych) oraz ubezpieczenia OC. Jednocześnie określone zostało, że stawka pensji asystenta za jedną godzinę wsparcia nie powinna przekroczyć 30 zł, a zakupu biletów i ubezpieczenia odpowiednio 200 zł oraz 150 zł miesięcznie (jeśli będą wyższe, gmina dopłaci różnicę ze swojego budżetu).
Reguły programu przewidują, że gmina będzie mogła sama zatrudniać asystentów lub zlecić wykonywanie tego zadania innemu podmiotowi, np. organizacji pozarządowej. Asystentem będzie mogła zostać osoba, która ma dyplom potwierdzający posiadanie kwalifikacji w tym zawodzie lub mająca wykształcenie średnie i co najmniej roczne doświadczenie w udzielaniu bezpośredniej pomocy osobie niepełnosprawnej. Jeden asystent będzie miał pod opieką jednego podopiecznego. Swoje usługi będzie świadczył przez siedem dni w tygodniu, przy czym wyznaczony został limit godzin w miesiącu – nie więcej niż 30. Do obowiązków asystenta będzie należała przede wszystkim pomoc w wyjściu z domu i dojeździe do wybranego przez osobę niepełnosprawną miejsca, np. pracy, urzędu, kościoła, przychodni, szpitala, placówki rehabilitacyjnej, muzeum, kina oraz do rodziny czy znajomych. Poza tym asystent będzie mógł pomagać przy załatwianiu urzędowych spraw oraz robieniu zakupów.
Wzorem poprzednich programów wnioski o dotacje samorządy mogą składać do wojewodów, którzy przeprowadzą ich weryfikację i przekażą do zatwierdzenia przez ministra rodziny – to on ostatecznie zadecyduje o przyznaniu dofinansowania i jego wysokości. Środki będą przyznane po podpisaniu umowy z wojewodą, ale będzie z nich można pokrywać wydatki poniesione wcześniej, bo od 1 października włącznie.
