Przedsiębiorca w okresie pobierania świadczenia rodzicielskiego musi opłacać składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Sprawa dotyczyła kobiety, która prowadzi działalność gospodarczą od kilku lat. W międzyczasie urodziła dziecko. Jednak ze względu na to, że nie opłacała składki na ubezpieczenie chorobowe, nie przysługiwał jej zasiłek macierzyński. Wystąpiła więc do gminnego ośrodka pomocy społecznej o przyznanie świadczenia rodzicielskiego.
Kobieta chciała mieć pewność, że w okresie pobierania tzw. kosiniakowego nie musi opłacać składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Powołała się na interpretację ZUS z 21 lutego 2017 r. (DI/200000/43/1391/2016), w której organ rentowy uznał, że w okresie pobierania świadczenia rodzicielskiego przyznawanego przez miejski ośrodek pomocy społecznej taki obowiązek nie istnieje. Zwracała też uwagę, że kosiniakowe do celów ubezpieczeń społecznych traktowane jest na równi z zasiłkiem macierzyńskim, dlatego też składki się nie należą.
ZUS miał jednak inne zdanie na ten temat.
W uzasadnieniu wskazał, że kosiniakowe jest okresowym świadczeniem pieniężnym przysługującym z tytułu urodzenia dziecka osobie, która nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego. Nie jest ono wynagrodzeniem za świadczoną pracę ani ekwiwalentem utraconej pensji w przypadku ziszczenia się ryzyka ubezpieczeniowego. Jest natomiast pomocą o charakterze socjalnym, mającą na celu dofinansowanie z budżetu państwa kosztów utrzymania rodzin wychowujących dzieci. W konsekwencji, pomimo iż zasady przyznawania kosiniakowego powielają reguły obowiązujące przy urlopach i zasiłkach macierzyńskich, dla celów ubezpieczenia emerytalnego i rentowego nie mogą być traktowane analogicznie. Inne jest bowiem źródło ich finansowania.
Jednocześnie z przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie wynika, żeby pobierający świadczenie rodzicielskie byli objęci obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi w przeciwieństwie do tych osób, które pobierają zasiłek macierzyński. W konsekwencji prowadzący działalność w czasie pobierania świadczenia rodzicielskiego muszą opłacać normalnie składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
ZUS odniósł się także do odmiennej interpretacji, którą przywołała kobieta. Wskazał, że rolą organu administracji i jego postępowania w sprawie urzędowej interpretacji jest ocena stanowiska strony, a nie przedstawienie poglądów i interpretacji mających zastosowanie w innych przypadkach. Organ ogranicza się jedynie do wykładni treści właściwych regulacji oraz sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej indywidualnie sprawy.
Zatem ze względu na indywidualny charakter każdego wniosku nie można interpretacji wydawanych innemu przedsiębiorcy odczytywać przez analogię do swojej sprawy.
Przypomniał też, że decyzja interpretacyjna wiąże organ wyłącznie w sprawie tego przedsiębiorcy, którego rozstrzygnięcie dotyczy.
Decyzja ZUS oddział w Lublinie z 14 sierpnia 2019 r. (WPI/200000/43/726/2019)