Książka operatora, która umożliwia jej posiadaczowi m.in. obsługę koparek i spycharek, będzie miała formę plastikowej karty. Ma to ograniczyć przypadki fałszowania tego dokumentu.
Tak wynika z projektu rozporządzenia ministra przedsiębiorczości i technologii zmieniającego rozporządzenie ministra gospodarki z 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 583).
Zgodnie z omawianymi przepisami niektóre robocze maszyny budowlane (m.in. koparki, koparkoładowarki, spycharki, równiarki, wiertnice) mogą być obsługiwane wyłącznie przez osoby, które ukończyły i uzyskały pozytywny wynik sprawdzianu przeprowadzonego przez komisję powołaną przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego. Osoba, która uzyskała pozytywny wynik sprawdzianu, otrzymuje świadectwo oraz uzyskuje wpis do książki operatora (jej wzór określa załącznik nr 2 do rozporządzenia). Obecnie ma ona formę składanej papierowej książki o określonych wymiarach i kolorystyce. To ułatwiało próby fałszowania. Od 2015 r. do maja 2019 r. instytut wszczął 69 postępowań w tej sprawie. Chodzi zarówno o przypadki dopisania uprawnień, jak i fałszowania książek w całości z podrobionymi pieczęciami oraz sfałszowanymi podpisami przewodniczących komisji egzaminacyjnych. Podobne przypadki ujawniła też Państwowa Inspekcja Pracy (18 takich zdarzeń w omawianym okresie).
Dlatego projektowane przepisy przewidują, że książki będą mieć formę plastikowej karty, która zawiera dane osobowe pracownika oraz uzyskane przez niego uprawnienia. Dotychczas wydane książki papierowe zachowają jednak ważność – projekt nie przewiduje obowiązku ich wymiany na formę plastikową. Byłoby to zbyt duże obciążenie, bo od 1990 r. wydano ok. 1 mln uprawnień. Z tego powodu nie zmieni się też formalnie nazwa dokumentu – nadal będzie to książka operatora (aby nie wywoływać zamieszania wśród zatrudnionych). W przypadku ukończenia ponownego szkolenia i uzyskania pozytywnego wyniku sprawdzianu na inną niż dotychczas maszynę, wydawana będzie nowa książka (już w formie plastikowej).
Przy okazji tej modyfikacji rozporządzenie dostosowano też do innych, wprowadzonych już zmian legislacyjnych (np. nie będzie obowiązku opatrywania karty pieczęciami).
Etap legislacyjny
Projekt rozporządzenia w konsultacjach