Wszystkie osoby, które złożą wniosek do końca września, mają pewność, że świadczenie będzie im przyznane z wyrównaniem od lipca.
DGP
Od dziś program 500+ zaczyna działać w nowej, rozszerzonej formule. O ile do tej pory rodzic mógł uzyskać świadczenie na każde drugie i kolejne dziecko, to na pierwsze (lub jedyne) tylko po spełnieniu kryterium dochodowego. Wspomniany próg przestał właśnie obowiązywać. Dzięki temu 500 zł będzie przysługiwać na wszystkie dzieci, które nie skończyły 18 lat, w tym również te przebywające w rodzinnych i instytucjonalnych formach pieczy zastępczej oraz domach pomocy społecznej. W efekcie wsparciem rządowego programu będzie objętych 6,8 mln małoletnich.
Wnioski o przyznanie 500+ można w tym miesiącu składać tylko on-line, od sierpnia zaś także w tradycyjnej, papierowej formie w gminie. Co istotne przyznane teraz pieniądze będą wypłacane przez wyjątkowo długi okres świadczeniowy, który potrwa aż do końca maja 2021 r. To oznacza, że w przyszłym roku nie trzeba będzie w ogóle składać wniosku. Zaś każdy kolejny okres wypłaty 500 zł na dziecko będzie zaczynał się 1 czerwca, a składanie dokumentów będzie ruszać od lutego.

trzy pytania

Szybka wypłata świadczeń jest naszym priorytetem

Czy samorządy są przygotowane do startu programu 500+ w nowej, rozszerzonej formule?
Dla rządu to priorytet, żeby wsparcie do rodzin trafiało jak najszybciej. Dlatego ministerstwo od samego początku funkcjonowania programu wspierało i wspiera samorządy w realizacji jego obsługi – zarówno od strony organizacyjnej, jak i finansowej. Wzorem lat ubiegłych podjęliśmy wiele działań, aby zapewnić sprawny przebieg procesu przyjmowania wniosków, przyznawania świadczeń na nowych zasadach i ich wypłaty. Przygotowaliśmy m.in. podręcznik dla samorządów o zmianach w ustawie. Nie tylko rozszerzyliśmy formułę programu, ale też uprościliśmy procedury. Zmniejszenie obciążeń biurokratycznych – brak decyzji przy przyznaniu świadczenia, znacznie prostszy i krótszy wniosek oraz brak kryterium dochodowego – to czynniki, które powinny przyczynić się do tego, że cały proces obsługi wniosków, mimo że będzie ich więcej, przebiegnie sprawnie. Wierzę, że gminy bardzo dobrze poradzą sobie z obsługą większej liczby wniosków.
Czy w związku z tak znacznym zwiększeniem liczby wniosków system Emp@tia, przez który będą wpływały do gmin te składane przez Internet, nie będzie sprawiał problemów?
Liczymy się z tym, że coraz więcej rodziców będzie składać wnioski online – już od 1 lipca. Żeby cały proces przebiegał sprawnie i zgodnie z nowymi zasadami, zostały opracowane nowe kreatory służące do złożenia wniosku przez internet. Przeprowadziliśmy testy wydajnościowe oraz przegląd wszystkich kreatorów wniosków pod względem ich funkcjonalności i zgodności z nowymi przepisami. Podjęliśmy działania optymalizujące i stabilizujące pracę systemu. Dodatkowo MRPiPS na czas wdrożenia powołał specjalny sztab, który ma szczegółowo monitorować sytuację i rozwiązywać na bieżąco ewentualne trudności.
Czy są zabezpieczone pieniądze w budżetach wojewodów, tak aby pierwsze wypłaty świadczeń mogły ruszyć już w lipcu?
W budżetach wojewodów są zabezpieczone środki nie tylko na wypłaty pierwszych świadczeń należnych za lipiec, ale też na wypłaty wszystkich świadczeń za ten miesiąc przysługujących osobom uprawnionym. Pieniądze są przekazywane samorządom przez wojewodów na bieżąco (tj. wg zgłaszanego przez nie zapotrzebowania). Nie ma żadnego zagrożenia co do finansowego zabezpieczenia programu, zarówno w tym jak i w następnym roku.

Jak złożyć wniosek za pomocą bankowości elektronicznej

KROK 1 Zaloguj się na stronie internetowej swojego banku

Skorzystanie z bankowości elektronicznej jest wygodnym i szybkim sposobem na złożenie wniosku bez konieczności odwiedzania urzędu, zwłaszcza że wnioski papierowe będzie można składać dopiero od sierpnia. W tym celu rodzic powinien zalogować się na stronie internetowej swojego banku i poszukać tam zakładki, w której są umieszczone informacje na temat programu 500+, instrukcje dotyczące wypełniania wniosku oraz jego druk, który należy wypełnić i wysłać. Poza e-bankowością przepisy przewidują też dwa inne kanały przesyłania wniosków on-line – system Emp@tia oraz PUE ZUS. W obu przypadkach trzeba najpierw założyć na tych portalach konto, chyba że rodzic zrobił to już wcześniej.

KROK 2 Wypełnij wniosek

Z uwagi na brak kryterium dochodowego wniosek o przyznanie świadczenia wychowawczego jest teraz krótszy i prostszy do wypełnienia. Liczy cztery strony i wymaga wpisania podstawowych danych wnioskodawcy oraz dzieci, na które ma być przyznane świadczenie, a także urzędu, który w gminie zamieszkania rodzica odpowiada za prowadzenie postępowania w sprawie 500+. Część danych, które trzeba podać w poszczególnych rubrykach, będzie wypełniać się samoczynnie, bo bank zna imię, nazwisko, numer telefonu, adres e-mail osoby starającej się o świadczenie i numer konta, na które mają być przesyłane pieniądze.

KROK 3 Sprawdź, czy formularz trafił do gminy

W procesie wnioskowania o świadczenie wychowawcze bank jedynie przesyła formularz do gminy przez przekierowanie go do właściwego samorządu za pośrednictwem systemu informatycznego Emp@tia. Za dalsze działania z nim związane – w tym jego rozpatrzenie, weryfikację zawartych danych oraz przyznanie świadczenia – odpowiada ośrodek pomocy społecznej lub inny urząd zajmujący się obsługą 500+. Dlatego należy sprawdzić, czy na adres e-mail podany we wniosku wpłynęło urzędowe poświadczenie odbioru (UPO), czyli informacja potwierdzająca, że na pewno dotarł on do urzędu.

KROK 4 Czekaj na e-mail z informacją o przyznaniu świadczenia

Jeszcze w poprzednich okresach świadczeniowych przyznanie 500 zł na dziecko następowało w formie decyzji administracyjnej, którą rodzic otrzymywał na papierze. Od 1 lipca już tak nie jest. Urząd po ustaleniu, że osoba spełnia warunki do uzyskania świadczenia, zamiast decyzji, prześle jej informację w tej sprawie na adres e-mail widniejący we wniosku. Gdyby jednak okazało się, że 500 zł na dziecko nie należy się rodzicowi, to tak jak do tej pory otrzyma on decyzję, która zostanie przesłana w formie tradycyjnej.

DGP odpowiada na pytania i wątpliwości dotyczące zmian w rządowym programie finansowego wsparcia dzieci

Czy rodzic może na jednym wniosku ubiegać się o 500 zł na drugie dziecko na nowy okres świadczeniowy oraz o 500 zł na pierwszego potomka, na którego dotychczas nie był uprawniony do wsparcia?
TAK. Rodzice, którzy mają przyznane pieniądze na drugie i kolejne dzieci na okres świadczeniowy rozpoczęty 1 października 2018 r. i kończący się 30 września br., składają od 1 lipca jeden wspólny wniosek na wszystkie dzieci, a więc również na najstarszego potomka, który dotychczas nie był objęty wsparciem programu z uwagi na niespełnienie kryterium dochodowego. W takiej sytuacji gmina przyzna rodzicowi świadczenie na pierwsze dziecko od 1 lipca do 31 maja 2021 r., bo następny okres świadczeniowy będzie wyjątkowo przedłużony, a na drugiego i kolejnych potomków od 1 października do 31 maja 2021 r.
Czy złożenie wniosku o świadczenie wychowawcze dopiero we wrześniu może oznaczać, że pieniądze z wyrównaniem od lipca mogą być wypłacone nawet w listopadzie?
TAK. Co do zasady przepisy gwarantują, że każdy rodzic, który złoży wniosek o 500+ na jedyne lub pierwsze dziecko (obecnie bez prawa do świadczenia) między 1 lipca a 30 września br., otrzyma pieniądze z wyrównaniem od lipca. Jeśli formularz zostanie złożony w lipcu lub sierpniu, maksymalny czas dla gminy na wypłatę pieniędzy mija 31 października. Może się więc zdarzyć tak, że rodzic otrzyma w październiku wsparcie za cztery miesiące w łącznej kwocie 2000 zł, a w kolejnych miesiącach, aż do maja 2021 r., będzie uzyskiwał już po 500 zł. Nie ma jednak przeszkód, aby wsparcie było wypłacone wcześniej – będzie to zależało od tempa rozpatrywania wniosków przez samorządy. Gdy rodzic złoży dokumenty we wrześniu, to w myśl przepisów wyrównanie od lipca cały czas będzie mu przysługiwać, ale ostateczny termin na jego wypłatę upłynie 30 listopada. To oznacza, że może w listopadzie otrzymać skumulowane wsparcie za pięć miesięcy. Zawnioskowanie o 500+ dopiero w październiku będzie z kolei skutkować tym, że nie będzie wypłaty zaległych świadczeń – będą one przysługiwać od tego miesiąca do maja 2021 r.
Czy po zmianie przepisów samotny rodzic wciąż musi mieć ustalone alimenty na dziecko, aby mógł otrzymać świadczenie wychowawcze?
NIE. Z treści ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci zostały usunięte przepisy, które zakładały, że osoba deklarująca samotne wychowywanie dziecka musi do wniosku dołączyć tytuł wykonawczy pochodzący lub zatwierdzony przez sąd potwierdzający ustalenie alimentów. W związku z tym, że obecnie 500+ ma przysługiwać na każde dziecko, które nie skończyło 18 lat bez żadnych dodatkowych warunków, zrezygnowano z tego wymogu.
Czy jeśli rodzic dziecka, które urodziło się w maju, złoży teraz wniosek o przyznanie 500+, otrzyma pieniądze za wcześniejsze miesiące?
NIE. Od dziś obowiązuje art. 18 ust. 2a ustawy, który daje rodzicom więcej czasu na załatwienie formalności związanych z uzyskaniem świadczenia na nowo narodzone dziecko. Zgodnie z nim, jeśli wniosek o 500+ wpłynie w ciągu trzech miesięcy od dnia jego przyjścia na świat, to świadczenie zostanie przyznane i wypłacone z wyrównaniem od tego momentu. To rozwiązanie ma zastosowanie wobec dzieci, które urodzą się od 1 lipca br. (i później). Dlatego, gdy maluch przyszedł na świat w maju, a rodzic zgłosi się po 500+ dopiero w tym miesiącu, to nie ma możliwości, aby otrzymał pieniądze za czerwiec i maj. Świadczenie zostanie mu przyznane od lipca włącznie.
Czy jeśli rodzic ma dzieci w wieku szkolnym, może w jednym wniosku ubiegać się o 500+ oraz 300+ na wyprawkę szkolną?
NIE. Oprócz wniosków o 500+ od dziś gminy przyjmują też składane przez internet formularze o przyznanie świadczenia z programu „Dobry start”. Jest to jednorazowe wsparcie w wysokości 300 zł na każde uczące się dziecko, do skończenia przez nie 20 lat (lub 24 lat, jeśli jest niepełnosprawne). Rodzic, który chce otrzymać to świadczenie, musi złożyć odrębny wniosek. Może to zrobić za pomocą bankowości elektronicznej – w sposób analogiczny jak zostało to opisane powyżej – lub w portalu Emp@tia (nie ma możliwości wnioskowania za pośrednictwem PUE ZUS). Od 1 sierpnia wniosek o 300+ będzie można składać papierowo.
Czy w sytuacji gdy członek rodziny przebywa lub pracuje w innym kraju UE, wniosek o 500+ będzie tak jak dotychczas przekazywany do wojewody?
TAK. Mimo zmian w ustawie procedura postępowania w przypadku takich wniosków nie zmienia się. Jeśli rodzic przebywa lub pracuje za granicą, dokumenty zostaną przekazane do wojewody, a ten na podstawie przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego ustali, który kraj jest właściwy do wypłaty świadczeń na dzieci.
Czy brak kryterium dochodowego oznacza, że każda osoba ubiegająca się o 500+ nie musi już dołączać do niego dodatkowych dokumentów?
NIEWprawdzie większość osób będzie zwolniona z tego obowiązku, ale w niektórych indywidualnych sprawach będzie to konieczne. Na przykład opiekun prawny będzie musiał przedstawić orzeczenie sądu, potwierdzające, że został nim ustanowiony. Gdy o 500+ będzie starała się osoba zajmująca się dzieckiem, będąca w trakcie postępowania o jego przysposobienie (tzw. opiekun faktyczny), konieczne będzie dołączenie zaświadczenia z sądu lub ośrodka adopcyjnego w tej sprawie. Wreszcie, gdy rodzic jest rozwiedziony lub w separacji, również musi pokazać orzeczenie sądu poświadczające ten fakt.