Wymiar urlopu wypoczynkowego nauczyciela jest uzależniony od jego miejsca pracy. Pracującym w szkołach feryjnych przysługuje inna liczba dni wolnych niż zatrudnionym w placówkach, gdzie nie są przewidziane ferie szkolne.

Urlop nauczycieli szkół feryjnych

Nauczycielowi szkoły feryjnej – zgodnie z Kartą Nauczyciela – przysługuje urlop w wymiarze ferii szkolnych (zimowych i letnich). Podczas ich trwania powinien on otrzymać co najmniej cztery tygodnie nieprzerwanego wypoczynku.

Prawo do pierwszego urlopu nauczyciel nabywa w ostatnim dniu poprzedzającym ferie, a do każdego następnego – wraz z rozpoczęciem roku. Pełny wymiar wolnego przysługuje mu, jeśli w roku szkolnym przepracował cały okres prowadzenia zajęć szkolnych. W przypadku, gdy jego okres zatrudnienia jest krótszy niż 10 miesięcy, ma prawo do urlopu obliczanego proporcjonalnie do okresu prowadzenia zajęć.

Co może przerwać wypoczynek?

Dyrektor ma prawo zobowiązać do pewnych czynności nawet nauczyciela, który w danej chwili przebywa na urlopie. Mowa tu o:

1) przeprowadzaniu egzaminów,
2) pracach związanych z zakończeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego roku szkolnego,
3) opracowywaniu szkolnego zestawu programów oraz uczestniczeniu w doskonaleniu zawodowym w określonej formie.

Działania te nie mogą jednak łącznie zająć nauczycielowi więcej niż 7 dni.

Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop

W razie niewykorzystania przysługującego urlopu wypoczynkowego z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, powołania do zasadniczej służby wojskowej albo do odbywania zastępczo obowiązku tej służby, do okresowej służby wojskowej lub do odbywania długotrwałego przeszkolenia wojskowego nauczycielowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za okres niewykorzystanego urlopu. Okres ten nie może jednak przekroczyć 8 tygodni.

Urlop nauczycieli szkół nieferyjnych

Nauczyciel zatrudniony w placówce nieferyjnej (np. w szkole podstawowej i oddziale przedszkolnym czy też w zespołach) ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym na podstawie planu urlopów. Należy przy tym pamiętać, iż w planie urlopów nie uwzględnia się 4 dni wolnych udzielanych w trybie na żądanie, przysługujących pracownikom z puli urlopu wypoczynkowego. Warto wspomnieć również, że charakter planu urlopowego jest orientacyjny. Pracodawca ma bowiem prawo zarówno odmówić podwładnemu urlopu w wybranym przez niego terminie, jak i urlop ten przełożyć. Decyzję taką może umotywować np. ryzykiem zakłócenia normalnego toku pracy. Jest także uprawniony do odwołania pracownika z urlopu, ale tylko wówczas, gdy konieczność obecności pracownika w zakładzie pracy wynika z okoliczności nieprzewidzianych w chwili rozpoczynania urlopu.

Co z niewykorzystanym urlopem

Nauczyciel ma prawo do wykorzystania całości lub części urlopu w innym terminie niż pierwotnie planowany, jeżeli zmusiła go do tego choroba lub przebywanie na urlopie macierzyńskim, ojcowskim, rodzicielskim bądź służącym poratowaniu zdrowia. W takiej sytuacji urlop wypoczynkowy powinien zostać udzielony najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego.

W razie niewykorzystania przysługującego urlopu wypoczynkowego z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, powołania do zasadniczej służby wojskowej albo do odbywania zastępczo obowiązku tej służby, do okresowej służby wojskowej lub do odbywania długotrwałego przeszkolenia wojskowego - nauczycielowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za okres niewykorzystanego urlopu, nie więcej jednak niż 35 dni roboczych.

W przypadku nauczyciela, który nie przepracował pełnego roku w placówce nieferyjnej, stosuje się przepisy dotyczące urlopu wypoczynkowego obliczonego proporcjonalnie. Na tej podstawie przysługuje mu urlop:

• u dotychczasowego pracodawcy - w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze;
• u kolejnego pracodawcy - w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego (dotyczy zatrudnienia na okres nie krótszy niż do końca roku).

Urlop dyrektora szkoły

Dyrektor szkoły, wicedyrektor szkoły, nauczyciel pełniący inne stanowisko kierownicze w szkole oraz nauczyciel zastępujący osobę na stanowisku kierowniczym (przez co najmniej 10 miesięcy) mają prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów.

Jeśli nauczyciel z placówki feryjnej awansuje w trakcie roku szkolnego na stanowisko kierownicze, to jego urlop wypoczynkowy jest wyliczany proporcjonalnie.

Nauczyciele zatrudnieni w placówkach niepublicznych są objęci wyłącznie przepisami Kodeksu pracy. Oznacza to, że stosuje się względem nich te same regulacje co w stosunku do innych grup zawodowych.