Gminy i powiaty mogą wnioskować do wojewodów o pieniądze na zorganizowanie opieki dziennej lub całodobowej dla niepełnosprawnego dziecka, gdy jego rodzic będzie chciał skorzystać z urlopu wytchnieniowego. Mają na to czas do 30 kwietnia.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) ogłosiło właśnie, że otwiera nowy program „Opieka wytchnieniowa”. Ma on umożliwić opiekunom, którzy na co dzień zajmują się niepełnosprawnym członkiem rodziny, skorzystanie z kilku godzin lub dni wolnego, bo np. chcą odpocząć, muszą załatwić jakieś sprawy lub dochodzi do zdarzenia losowego. W tym czasie ich podopiecznym zostanie zapewniona odpowiednia opieka.
Zgodnie z zasadami programu z urlopu wytchnieniowego mogą skorzystać osoby mające dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności z dodatkowymi wskazaniami (takimi samymi, jakie są wymagane przy przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego) oraz zajmujące się dorosłym członkiem rodziny ze znacznym stopniem niepełnosprawności.
Program będzie realizowany przez gminy i powiaty w trzech modułach. Pierwszy przewiduje świadczenie opieki wytchnieniowej przez kilka godzin dziennie w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej lub placówce – ośrodku wsparcia lub domu pomocy społecznej. Drugi to opieka całodobowa. Ma polegać na tym, że podczas nieobecności opiekuna jego podopieczny trafi do mieszkania chronionego lub ośrodka wsparcia, w tym środowiskowego domu samopomocy. Trzecia część programu to pomoc w formie specjalistycznego poradnictwa oraz nauki pielęgnacji, rehabilitacji i dietetyki.
W programie został ustalony limit urlopu wytchnieniowego na ten rok: dla modułu pierwszego i trzeciego wyniesie on łącznie 240 godzin, a dla drugiego 14 dni. Co ważne, uzyskanie takiego wsparcia będzie dla opiekuna bezpłatne. Dopiero gdy będzie się chciał skorzystać z większej liczby godzin lub dni opieki, a jego dochody nie będą przekraczać 350 proc. kryterium obowiązującego w pomocy społecznej, zapłaci za to 50 proc. kosztów usługi. W regulaminie programu wskazane zostały też stawki za godzinę (20–40 zł) lub dobę opieki wytchnieniowej (180 zł). Samorządy będą mogły otrzymać do niej dofinansowanie, jeśli zagwarantują wkład własny w wysokości 20 proc.
Pomoc opiekunowi będzie przyznawana na wniosek, do którego konieczne będzie dołączenie kwestionariusza wypełnionego przez lekarza specjalistę. Będzie to „Karta oceny stanu osoby niepełnosprawnej według zmodyfikowanej skali Barthel” (służy ona do określania poziomu niesamodzielności). Pierwszeństwo w uzyskaniu pomocy będą miały osoby, których podopieczny we wspomnianym badaniu osiągnie 0–40 punktów.
– Budżet programu wyniesie 110 mln zł, co pozwoli objąć wsparciem dużą liczbę osób. Jego plusem jest też brak kryterium dochodowego przy podstawowym limicie opieki wytchnieniowej – mówi dr Agnieszka Dudzińska z Uniwersytetu Warszawskiego.
Dodaje, że ze względu na treść kwestionariusza małe szanse na skorzystanie z opieki będą mieli rodzice dzieci z autyzmem lub niepełnosprawnością intelektualną, bo brane w nim pod uwagę aspekty stanu zdrowia premiują opiekunów zajmujących się osobami z niepełnosprawnościami ruchowymi.
