Boże Narodzenie, podobnie jak np. Wielkanoc, to czas wolny od pracy. Czy podobne uprawnienie przysługuje także wyznawcom innych religii? Czy mogą oni korzystać z wolnego w ich święta?
Dniami ustawowo wolnymi dla wszystkich pracowników są święta o charakterze państwowym oraz te, które wiążą się ściśle z wyznaniem rzymskokatolickim. Chodzi m.in. o Święta Wielkanocne, Boże Ciało oraz Boże Narodzenie. Wprowadzenie wolnego w takie dni służy realizacji konstytucyjnej gwarancji wolności wyznania, ale de facto wyłącznie dla osób należących do Kościoła rzymskokatolickiego. Ustawodawca nie przewidział bowiem takiego uprawnienia dla osób wyznających inną religię.
Nie oznacza to jednak, że są one pozbawione prawa do obchodzenia swoich świąt. Przeciwnie, na własną prośbę mogą uzyskać zwolnienie od pracy na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii. Prośbę taką pracownik powinien zgłosić co najmniej siedem dni przed zwolnieniem od pracy. Zatrudniający może jednak uzależnić udzielenie wolnego od jego odpracowania, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za wykonywanie obowiązków w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych. Pracownik powinien zostać poinformowany o warunkach odpracowania nie później niż trzy dni przed dniem zwolnienia.
Powyżej opisana zasada nie ma jednak zastosowania do wszystkich świąt. Nie dotyczy tych, które w niektórych wyznaniach obchodzone są każdego tygodnia. W celu umożliwienia pracownikowi obchodzenia tych świąt pracodawca, na prośbę zatrudnionego, ustala dla niego indywidualny rozkład czasu pracy.
W tym zakresie warto rozważyć też, czy wskazane zasady dotyczą każdego wyznania. Dla przykładu: czy należy uwzględnić prośbę o zwolnienie od pracy w celu obchodzenia święta, którą złożył pracownik przynależący do wspólnoty niewpisanej do rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych, jak np. słynny Kościół Latającego Potwora Spaghetti? Odpowiedź jest negatywna. Z dodatkowego dnia wolnego od pracy skorzystać mogą bowiem jedynie osoby przynależące do Kościołów lub związków wyznaniowych wpisanych do odpowiedniego rejestru.
Marta Kurzajewska -Ożarowska, radca prawny, wspólnik kancelarii MERSKI Radcy Prawni i Adwokaci