Pracownik i rolnik przysposabiający dziecko otrzymują zasiłek macierzyński na różnych zasadach.
Rolnik, który przyjął na wychowanie dziecko w wieku do jednego roku, otrzymuje zasiłek macierzyński w wysokości czterokrotnej emerytury podstawowej, jeżeli w tym czasie złoży wniosek o przysposobienie. Oznacza to, że zasiłek nie przysługuje mu w przypadku adopcji starszego dziecka.
Zdaniem rzecznika prawa dziecka Marka Michalaka wskazany w ustawie z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 50, poz. 291 z późn. zm.) termin jest zbyt krótki.
Dodaje, że procedura adopcyjna trwa długo, a czas oczekiwania przez potencjalnych rodziców adopcyjnych na dziecko wynosi od dziewięciu miesięcy do półtora roku.
Ponadto rzecznik zwraca uwagę, że inne zasady obowiązują, kiedy przysposabiającym dziecko jest pracownik. Uzyskuje prawo do zasiłku macierzyńskiego, jeżeli przyjmie na wychowanie dziecko, które nie ukończyło siedmiu lat.
Taka różnica w traktowaniu przyszłych rodziców jest, zdaniem rzecznika, niezgodna z konstytucją. Wymaga ona równego traktowania wszystkich podmiotów prawa przez władze.
Zdaniem rzecznika rodzice powinni mieć takie same prawa bez względu na charakter wykonywanej przez nich pracy czy rodzaj ubezpieczenia, któremu podlegają.