Celem nowelizacji jest zintegrowanie działań powiatowych urzędów pracy i ośrodków pomocy społecznej. Urzędy pracy i samorządy gminne tworzyć mają lokalne punkty informacyjno-konsultacyjne. Mają one informować o pomocy oferowanej przez urzędy pracy oraz rejestrować bezrobotnych i poszukujących pracy.
Centra aktywizacji zawodowej zostaną wyodrębnione z powiatowych urzędów pracy i będą zajmować się głównie doradztwem i szkoleniami. Ma też wzrosnąć liczba doradców. Obecnie (według raportu NIK) na jednego doradcę przypada 2,7 tys. bezrobotnych, a w skrajnych przypadkach - 6 tys.
Stypendia do wysokości 120 proc. zasiłku
Osobom podejmującym szkolenia będą wypłacane stypendia do wysokości 120 proc. zasiłku (dotychczas było to około 100 zł). Stypendium w pełnej wysokości ma być wypłacane tym, których szkolenia będą trwały co najmniej 150 godzin miesięcznie.
Wprowadzono także możliwość szkoleń wskazanych przez bezrobotnego (będą one finansowane z Funduszu Pracy i mają trwać w zasadzie do 6 miesięcy, chociaż istnieje możliwość ich przedłużenia).
Zgodnie z nowymi przepisami dla bezrobotnych, którzy przez sześć miesięcy nie podejmą pracy, będą tworzone specjalne programy działania. Jeżeli nie zechcą uczestniczyć w szkoleniu czy w przygotowaniu zawodowym, zostaną wykluczeni ze spisów bezrobotnych prowadzonych przez urzędy pracy.
Okresowe zwolnienia ze składek
Pracodawcy, zatrudniający osoby po 50. roku życia, okresowo zostaną zwolnieni ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (pracodawcy zatrudniający kobiety po 55. roku życia i mężczyzn po 60. roku zostaną z tych składek zwolnieni całkowicie).
Starosta może przez 12 miesięcy zwracać koszty dojazdu bezrobotnemu odbywającemu staż lub przygotowanie zawodowe. Może także zwrócić przedsiębiorcy koszty wyposażenia lub doposażenia stanowiska bezrobotnego. Kwota nie może przekroczyć jednak 6- krotności przeciętnego wynagrodzenia.
Takie same środki (do 6-krotności przeciętnego wynagrodzenia) starosta może również przyznać bezrobotnemu na podjęcie działalności gospodarczej czy pokrycie kosztów pomocy prawnej.
Planowane jest zwiększenie od 1 stycznia 2010 roku zasiłku dla bezrobotnych do kwoty 717 zł brutto w czasie trzech pierwszych miesięcy jego pobierania i 563 zł w ciągu trzech kolejnych miesięcy. W grudniu 2008 roku w Polsce było ponad 1,4 mln bezrobotnych. Prawo do zasiłku miało około 18 proc. z nich.