Rzecznik praw dziecka Marek Michalak chce, by zasiłek opiekuńczy na dziecko z niepełnosprawnościami przysługiwał także tym rodzicom, których dzieci ukończyły 14 lat. RPD zwrócił się w tej sprawie do szefowej resortu rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbiety Rafalskiej.

RPD wskazał, że obowiązujące przepisy prawne nie zapewniają w pełni ochrony praw dzieci z niepełnosprawnością. Chodzi w tym przypadku o uprawnienia rodziców lub opiekunów do zasiłków ze względu na chorobę dziecka.

Rzecznik powołując się na Konwencję o Prawach Dziecka ONZ oraz Konstytucję RP podkreślił, że państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej ma uwzględniać dobro rodziny, a zwłaszcza tej w trudnej sytuacji społecznej i materialnej.

"Dzieci z niepełnosprawnością należą do kręgu osób, które wymagają szczególnej opieki i troski. Są mniej samodzielne od pełnosprawnych rówieśników, zaś w czasie choroby wymagają często stałej opieki ze strony rodzica" - podkreślił RPD.

Zgodnie obowiązującymi przepisami, zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki na dzieckiem w wymiarze 60 dni w roku kalendarzowym. Przepis mówi tu o sprawowaniu opieki nad dzieckiem do 8 lat oraz chorym dzieckiem do lat 14.

Zasiłek opiekuńczy dla rodziców dziecka w wieku do 8 lat przysługuje w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, a także w przypadku choroby niani lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem. Zasiłek opiekuńczy przysługuje też m.in. w przypadku pobytu małżonka lub rodzica dziecka w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym.

Natomiast dziecko, które ukończyło 14 lat, w świetle ustawy jest traktowane jako "inny chory członek rodziny", na które - jak zaznacza Rzecznik - przysługuje jedynie 14 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym.

Zdaniem Rzecznika ustawodawca, określając kryterium czasu i wieku przy wypłacie zasiłku opiekuńczego, nie uwzględnił sytuacji chorych dzieci z niepełnosprawnością, które ukończyły 14 lat. W opinii Michalaka 14-dniowy wymiar opieki nad dzieckiem w skali roku jest "zdecydowanie niewystarczający", zwłaszcza, gdy mowa jest o dzieciach z niepełnosprawnością.

RPD zauważa wprawdzie, że opiekunowi prawnemu dziecka przysługują również inne uprawnienia pracownicze jak np. urlop bezpłatny, czy dodatkowy urlop wychowawczy na dziecko z niepełnosprawnością, jednak "rozwiązania te są mniej korzystne od uprawnień wynikających z zasiłku opiekuńczego".

Michalak postuluje zmiany w przepisach ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tak, by zasiłek opiekuńczy na chore dziecko z niepełnosprawnością, które ukończyło 14 lat, przysługiwał na okres dłuższy, tak jak w przypadku chorych dzieci do lat 14.

RPD zwrócił się do MRPiPS o dokonanie analizy tego problemu i rozważenie zasadności podjęcia zmian w prawie mających na celu zwiększenie okresu opieki nad chorym dzieckiem z niepełnosprawnością, które ukończyło lat 14.

Resort ma 30 dni, by odpowiedzieć na pismo Rzecznika.