Czy w wyniku ostatniej zmiany systemu emerytalnego osoba, która nie rozwiązuje stosunku pracy i kontynuując zatrudnienie pobiera także emeryturę, może liczyć na odprawę emerytalną? A jeśli tak, to w którym momencie? Czy w takiej sytuacji nie zostanie zerwany związek między przejściem na emeryturę a ustaniem stosunku pracy?
Na mocy ustawy z 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych skreślony został art. 103 ust. 2a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, stanowiący, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu w przypadku nierozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał ją bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury. Oznacza to, iż obecnie pracownik, który chce kontynuować zatrudnienie i jednocześnie pobierać emeryturę, nie musi rozwiązywać stosunku pracy z pracodawcą i ponownie go nawiązywać, tak jak odbywało się to dotychczas.
Powyższa zmiana nie wpłynie na uprawnienia pracowników do otrzymywania przez nich odpraw emerytalnych. Artykuł 921 par. 1 k.p. stanowi, iż pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Należy podkreślić, że w przepisie tym mowa o ustaniu stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę, które to pojęcie należy zdecydowanie odróżnić od momentu nabycia prawa do świadczeń emerytalnych czy nawet momentu rozpoczęcia pobierania tych świadczeń.
Sąd Najwyższy w uchwale z 25 stycznia 2002 r. III ZP 24/01 (OSNAPiUS) wyjaśnia, że przejście na emeryturę oznacza utratę statusu pracownika w zamian za uzyskanie statusu emeryta. Pojęciowo i funkcjonalnie przejście na emeryturę związane jest z ustaniem stosunku pracy, a pracownik, który pomimo pobierania świadczeń emerytalnych wciąż pracuje, przechodzi na emeryturę dopiero z chwilą ustania stosunku pracy. W ostatnim orzeczeniu dotyczącym tego zagadnienia, tj. wyroku z 11 października 2007 r. III PK 40/07 (LEX nr 338805), Sąd Najwyższy podtrzymał dotychczasowe stanowisko, że przejście na emeryturę oznacza zmianę statusu pracownika lub pracownika - emeryta na status wyłącznie emeryta i dlatego odprawa przysługuje pracownikowi dopiero w związku z ustaniem stosunku pracy w celu tak rozumianego przejścia na emeryturę, choćby ją wcześniej pobierał.
Należy jednak pamiętać, że odprawę można otrzymać tylko raz - nie będzie więc ona przysługiwała pracownikowi, który już otrzymał ją od innego pracodawcy.