Firma ubiegająca się o dofinansowanie pensji pracowników z dysfunkcjami zdrowotnymi, w której 100 proc. udziałów ma stowarzyszenie, nie powinna uwzględniać jego personelu do stanu zatrudnienia.
Tak wynika z odpowiedzi udzielonej przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) w sprawie ustalania efektu zachęty w podmiotach powiązanych. W związku z licznymi wątpliwościami firm pytanie w tej sprawie skierowała Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (POPON).
Co do zasady, definicja przedsiębiorstw powiązanych jest zawarta w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 651/2014 z 17 czerwca 2014 r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym (DzUrz. UE L 187/1). W praktyce jej stosowanie sprawia jednak pracodawcom problemy. Jest to o tyle istotne, że firma ubiegająca się o dofinansowania do wynagrodzenia pracowników z dysfunkcjami – w służącym do tego celu druku Wn-D – musi podać bieżący oraz średni stan zatrudnienia za 12 miesięcy (pozycje 39 i 41 na wniosku). Właściwe ich ustalenie jest potrzebne, by prawidłowo wykazać tzw. efekt zachęty. Bez jego osiągnięcia nie można otrzymać dopłaty do pensji, a ten warunek uważa się za spełniony, gdy zatrudnienie osoby niepełnosprawnej w miesiącu podjęcia pracy powoduje wzrost zatrudnienia ogółem (w stosunku do średniego stanu z 12 miesięcy poprzedzających ten miesiąc).
W związku z tym, że firmy często nie wiedzą, czy powinny być uznane za podmioty powiązane, POPON przedstawił do rozstrzygnięcia przez UOKiK dwie sytuacje. W pierwszej z nich stowarzyszenie, które nie prowadzi działalności gospodarczej jest właścicielem 100 proc. przedsiębiorstwa (jest to sp. z o. o.). Firma ta zatrudnia niepełnosprawnych i chce złożyć wniosek do PFRON o wsparcia. Nie jest jednak jasne, czy należy ją uznać za podmiot powiązany z tą organizacją pożytku publicznego i czy do swojego bieżącego stanu zatrudnienia powinna dodać również jej pracowników. Natomiast w drugim przypadku, 100 proc. udziałów przedsiębiorstwa należy do gminy. W tej sytuacji nie jest jasne, czy podając aktualny stan personelu musi uwzględnić pracowników jednostek organizacyjnych gminy oraz innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, których właścicielem jest samorząd.
W swojej odpowiedzi UOKiK wyjaśnia, że rozporządzenie Komisji (UE) dotyczące podmiotów powiązanych ma zastosowanie wyłącznie do przedsiębiorstw. W pierwszej kolejności należy zatem ustalić, czy dana jednostka prowadzi działalność gospodarczą (w rozumieniu unijnego prawa konkurencji). Mając na uwadze stany faktyczne przedstawione w pytaniu, UOKiK wskazał, że jeżeli zarówno gmina, jak i stowarzyszenie, nie prowadzą działalności gospodarczej w myśl przepisów UE, to wówczas nie należy badać ich powiązań z firmami ubiegającymi się o refundacje wynagrodzeń z PFRON.