Ośrodek pomocy społecznej (OPS), który wypłacił świadczenia, nie wiedząc o śmierci osoby uprawnionej, będzie mógł łatwiej odzyskać pieniądze.



Specjalną procedurę postępowania w tym zakresie przewiduje rządowy projekt nowelizacji ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1769 ze zm.). Jest ona analogiczna do tych, które obowiązują w odniesieniu do świadczeń rodzinnych oraz z Funduszu Alimentacyjnego. Zgodnie z nią bank – lub inna instytucja prowadząca rachunek płatniczy – będzie musiał zwrócić na wniosek kierownika ośrodka kwoty świadczeń przekazane po dniu śmierci beneficjenta wsparcia. Przepis ten nie znajdzie zastosowania w przypadku, gdy bank jeszcze przed złożeniem wspomnianego wniosku wypłacił całość lub część świadczenia innym osobom. Instytucja finansowa będzie musiała jednak powiadomić o tym OPS oraz wskazać osoby, które pobrały środki.
Ponadto projekt zakłada zmiany w treści art. 11, który określa, jakie sankcje mogą grozić osobom, które nie chcą np. współpracować z pracownikiem socjalnym, odmawiają podpisania kontraktu socjalnego, podjęcia zatrudnienia czy leczenia odwykowego.
Obecnie okoliczności takie mogą stanowić podstawę do podjęcia przez kierownika OPS decyzji o uchyleniu prawa do świadczeń, wstrzymania ich wypłaty lub odmowy ich przyznania. Nowelizacja przewiduje, że będzie mógł też ograniczyć wysokość lub rozmiar wsparcia.
– Już teraz staramy się nie odbierać całości świadczeń, ale jedynie zmniejszać ich wysokość, gdy w rodzinie są dzieci. Dlatego dobrze, że taka możliwość będzie wynikać wprost z przepisów – mówi Anna Kwaśniewska, dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Koninie
Kolejna kwestia, którą reguluje projekt, dotyczy częstotliwości przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Art. 107 ust. 4 ustawy wskazuje, że w stosunku do osób korzystających ze stałych form pomocy aktualizację przeprowadza się nie rzadziej niż co sześć miesięcy, nawet jeśli nie zmieniają się dane wnioskodawcy. Zaproponowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmiana zakłada, że aktualizacja wywiadu dotycząca osoby przebywającej w domu pomocy społecznej będzie przeprowadzana raz na 12 miesięcy.
Wreszcie po wejściu w życie nowelizacji możliwe będzie pobieranie symbolicznej opłaty od osób bezdomnych kierowanych do schronisk. O wprowadzenie takiego rozwiązania wnioskowały do resortu rodziny organizacje pozarządowe prowadzące te placówki. Argumentowały, że ze względu na specyfikę pracy z bezdomnymi taka opłata może pomagać w budzeniu ich odpowiedzialności za własny los.
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu ustawy