Początek grudnia to dla wielu firm czas na obdarowywanie nie tylko pracowników i ich dzieci, ale także byłych pracowników, emerytów i rencistów. Pracodawcy mają do wyboru różne świadczenia, a od sposobu ich finansowania może zależeć ich koszt.
Dlatego już w listopadzie warto przemyśleć, jakiego rodzaju prezenty świąteczne wybrać w tym roku, biorąc pod uwagę obciążenia składkowo-podatkowe. Na ograniczenie tych ostatnich może pozwolić sfinansowanie świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Należy jednak pamiętać, że tylko środki z ZFŚS przyznane prawidłowo, czyli z zachowaniem wszelkich wymaganych ustawowo kryteriów, mogą korzystać z ulg lub zwolnień.
Świadczenia z ZFŚS
Podstawowym warunkiem przyznawania świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jest zawarcie odpowiednich zapisów w regulaminie ZFŚS. Jego brak uniemożliwia przyznanie świadczenia z funduszu. Zatem w pierwszej kolejności należy zweryfikować treść regulaminu.
Kryterium dochodowe
Wszystkie świadczenia z ZFŚS muszą być przyznawane według kryteriów socjalnych, tj. po weryfikacji sytuacji życiowo-rodzinno-materialnej osoby upoważnionej do korzystania z funduszu. Bez zbadania tej sytuacji nie można przyznać świadczenia – będzie to niezgodne z fundamentalną zasadą ZFŚS, o której mowa w art. 8 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ustawa o ZFŚS). Przepis ten wskazuje, że przyznawanie świadczeń uzależnia się od sytuacji socjalnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Ponieważ takie informacje o pracowniku nie są standardowo dostępne pracodawcy, to aby je uzyskać, musi on zażądać odpowiednich danych i dokumentów potwierdzających sytuację zatrudnionego (lub innej osoby uprawnionej do korzystania ze środków ZFŚS, np. emeryta czy rencisty). Prawo do tego daje mu art. 221 kodeksu pracy (k.p.). W przepisie tym nie ma jednak wskazania, jakie konkretnie dane i dokumenty powinien przedłożyć zainteresowany świadczeniem z funduszu socjalnego. Nie wskazują tego również przepisy o ZFŚS. Dlatego najczęściej pracodawcy stosują ujednolicony wzór wniosku, będący załącznikiem do regulaminu ZFŚS. Taki dokument bazuje na oświadczeniu pracownika, a ponieważ trudno go zweryfikować, firmy często wymagają dodatkowych dokumentów. W praktyce obowiązek ich przedłożenia zawierany jest w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, który precyzuje, jakie dokumenty są wymagane. [schemat 1]
SCHEMAT 1. Jakich dodatkowych dokumentów wymagają firmy:
● zaświadczeń o zarobkach małżonków lub innych członków rodziny,
● zaświadczeń z urzędu pracy,
● potwierdzeń dokonania wpłaty na wypoczynek dziecka,
● zaświadczeń lekarskich.