Pracodawca, wypowiadając umowę na czas nieokreślony, musi wskazać przyczynę wypowiedzenia. Przyczyna ta powinna być konkretna oraz rzeczywista. Powinna być również oceniana z punktu widzenia np. zakazu dyskryminacji. Czy osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury może stanowić taką przyczynę?
Zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem Sądu Najwyższego osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury może stanowić przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę. Pogląd ten był wprost wypowiadany przez Sąd Najwyższy w wielu jego orzeczeniach (np. wyrok z 21 kwietnia 1999 r., I PKN 31/99, wyrok z 18 lipca 2003 r., I PK 210/03, wyrok z 29 września 2005 r., II PK 19/05). Wskazywano w nich, że wypowiedzenie umowy o pracę z tej przyczyny jest uzasadnione i nie stanowi dyskryminacji ze względu na płeć czy wiek.
Orzeczenia te były wydawane w trudnym okresie społecznym i gospodarczym. Ze względu na duże bezrobocie oraz potrzebę racjonalizacji zatrudnienia wyrażano pogląd, że osoby, które uzyskały możliwość otrzymania stałego dochodu w postaci emerytury, powinny z tej możliwości skorzystać, dając szansę na zdobycie środków utrzymania osobom dochodów pozbawionym. Jednym z ostatnich orzeczeń potwierdzających ten pogląd jest wyrok SN z 14 stycznia 2008 r. (II PK 102/07).
Obecnie jednak można zaobserwować stopniową zmianę podejścia do tej materii. W wyroku z 19 marca 2008 r. (I PK 219/07) SN uznał, że wypowiedzenie umowy o pracę, uzasadnione wyłącznie nabyciem przez kobietę prawa do emerytury kolejowej w wieku 55 lat, narusza sformułowany w art. 113 k.p. i innych przepisach zakaz dyskryminacji ze względu na płeć. Choć teza tego orzeczenia odnosi się do dyskryminacji ze względu na płeć, to z jego uzasadnienia można wnosić, że sąd uznał, że osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury co do zasady nie uzasadnia wypowiedzenia stosunku pracy, ponieważ zdarzenia te nie wiążą się z pracą. Uzasadnienie wypowiedzenia pracownikowi w wieku emerytalnym musi zatem opierać się na innych, dodatkowych przyczynach, takich jak np. niewłaściwe wykonywanie obowiązków, długotrwałe nieobecności w pracy, redukcja zatrudnienia, ograniczenie działalności zakładu.
Pogląd z cytowanego wyżej wyroku został następnie powtórzony w uchwale składu 7 sędziów SN z 19 listopada 2008 r. (I PZP 4/08). Ponieważ nie jest jeszcze znane uzasadnienie tej uchwały w obecnej chwili nie można przewidzieć, czy SN ograniczy swoje rozważania jedynie do możliwości wypowiadania umów o pracę kobietom w tzw. obniżonym wieku emerytalnym, czy też odniesie się w ogólności do problemu nabycia prawa do emerytury jako przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę.