Wybrane przez powiaty jednostki, które będą odpowiadać za pomoc dla rodzin z niepełnosprawnymi dziećmi, nie będą musiały obowiązkowo zapewniać im konsultacji lekarzy różnych specjalności.
Tak wynika z rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 5 września 2017 r. w sprawie szczegółowych zadań wiodących ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych (Dz.U. poz. 1712). Ich powstanie to jeden z elementów rządowego program „Za życiem”, przy czym nie będą to zupełnie nowe instytucje. Jest to związane z tym, że w ustawie z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.) przyjęte zostało rozwiązanie sprowadzające się do tego, że starosta spośród działających na terenie powiatu placówek, takich jak: specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy czy poradnia psychologiczno-pedagogiczna, wybierze jedną, która będzie pełniła funkcję takiego ośrodka. Natomiast formy wsparcia oferowane przez te jednostki zostały wskazane w rozporządzeniu wydanym przez resort edukacji.
Co istotne, w porównaniu z przekazanym do konsultacji projektem, w wersji, która została ogłoszona w dzienniku ustaw, nastąpiły zmiany. Resort edukacji postanowił bowiem, że tylko część w wymienionych w rozporządzeniu zadań ośrodków będzie miała charakter obowiązkowy, a pozostałe będą realizowane fakultatywnie. Wprowadzenia takiego podziału chciały samorządy, w tym Związek Miast Polskich, który podkreślał, że nie będą w stanie zapewniać wszystkich wymienionych w przepisach usług.
W efekcie do obligatoryjnych zadań ośrodków będzie należało udzielanie rodzicom specjalistycznej informacji dotyczącej problemów rozwojowych dziecka, wskazywanie właściwych dla niego form kompleksowej pomocy oraz jednostek jej udzielającej. Dodatkowo zadaniem placówki będzie organizowanie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka na warunkach i w formach określonych w przepisach prawa oświatowego oraz koordynowanie korzystania z usług specjalistów działających na terenie powiatu. Fakultatywnie ośrodek będzie mógł udzielać dzieciom i rodzinom kompleksowej pomocy od chwili wykrycia zagrożenia niepełnosprawnością, zapewniać specjalistyczną opiekę – w tym pielęgniarską – związaną z procesem rehabilitacji oraz zapewniać konsultacje lekarzy różnych specjalności.
– Powstanie ośrodków dobrze wygląda na papierze, ale niewiele zmieni w sytuacji rodzin z niepełnosprawnymi dziećmi. Nie tylko dlatego, że w praktyce będzie oznaczać, że istniejąca placówka otrzyma nowy szyld, a w zasadzie drugi dodatkowy, ale również z tego względu, że z punktu widzenia opiekunów nie powiększa znacząco zakresu oferowanego im wsparcia – mówi dr Piotr Kubicki z SGH, ekspert Centrum Badań nad Niepełnosprawnością.
Etap legislacyjny
Rozporządzenie obowiązuje od 8 września