Prowadzę zakład produkcyjny. Pracownicy dojeżdżają do pracy z odległych miejsc. Chciałem zapewnić im dojazd, np. jednym busem, ale za częściową odpłatnością z ich strony. Ja poniósłbym większość kosztów. Czy taka pomoc finansowa będzie podlegała oskładkowaniu?
Nie. Dofinansowanie dojazdów do pracy trzeba traktować w kategorii przysporzenia majątkowego, jakie powstaje po stronie pracowników. Zgodnie zaś z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przychód pracownika stanowi podstawę oskładkowania. Istnieją jednak wyjątki określone w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Z par. 2 ust. 1 pkt 26 tego rozporządzenia wynika, że oskładkowaniu nie podlegają korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Warto w tym miejscu również przywołać stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z 2 grudnia 2009 r. (sygn. akt I UK 201/09), w którym zaakcentowano, że skoro z treści par. 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody w postaci korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu polegające między innymi na korzystaniu z odpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, to do materii normatywnej tych aktów lub przepisów prawa pracy należy określanie tego rodzaju korzyści materialnych, które są wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.
Z tego przepisu wynika zatem, że nie będą podlegać oskładkowaniu te tylko przychody, które:
● wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,
● mają postać niepieniężną,
● mają charakter materialny,
● umożliwiają korzystanie z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji (w tym m.in. organizowanych przez pracodawcę).
Wyłączenie konieczności naliczania składek od dofinansowania dojazdów potwierdza też ZUS. W piśmie z 26 czerwca 2017 r. (znak DI/100000/43/721/2017) wskazał, że w sytuacji gdy pracodawca zorganizuje pracownikom dojazd do pracy, pokrywając w całości lub częściowo jego koszty, co będzie znajdowało odzwierciedlenie w przepisach zakładowego układu zbiorowego pracy, regulaminie wynagradzania lub przepisach o wynagradzaniu obowiązującym w spółce, to wartość tego świadczenia podlegać będzie wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników. Jeśli więc pracodawca zastosuje się do tych wymogów, to dofinansowanie pracownikom dojazdów do pracy nie będzie podlegać oskładkowaniu. Konieczne jest jednak ustalenie zasad w tym zakresie w akcie wewnętrznym firmy, np. w regulaminie wynagradzania.
Podstawa prawna
Art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.).
Par. 1 i 2 rozporządzenia z 18 grudnia 1998 r. ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2236 ze zm.).