Dokonana przez płatnika wpłata na indywidualny rachunek zostanie proporcjonalnie podzielona na należności wszystkich funduszy w zależności od procentowego udziału składek, określonych w deklaracji rozliczeniowej przekazanej za ostatni miesiąc kalendarzowy.
Tak wyliczone kwoty mają być uwzględniane, począwszy od najstarszych należności, według najwcześniejszej daty powstania zobowiązania.
Tak wynika z projektu rozporządzenia do ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1027), która weszła w życie 13 czerwca br. Zakłada ona, że od początku 2018 r. zmienią się zasady rozliczeń z ZUS. Od tej daty płatnicy składek będą dokonywać jednej wpłaty za wszystkie należności, do których poboru zobowiązany jest organ, i to na własne, indywidualne konto. ZUS będzie rozdzielał te środki pomiędzy poszczególne fundusze i ich dysponentów.
Doprecyzowanie tej kwestii spowoduje, że płatnicy będą mieli jasność co do tego, które zobowiązania pokrywane będą w pierwszej kolejności. Do tej pory mogło dochodzić do sytuacji, w której przedsiębiorca, licząc na przedawnienie starych należności po 5 latach, dokonywał przelewów, wskazując w tytule, że opłaca bieżące składki. Eksperci ostrzegają, że w takim przypadku na pewno będzie trudniej uchylić się od płatności, nie oznacza to jednak, że zobowiązania z ZUS nie będą się w ogóle przedawniać.
Projekt zakłada też, że po rozliczeniu wszystkich należności danego funduszu – z zachowaniem wspomnianej zasady pierwszeństwa – kwoty składek będą zaliczane na konto kolejnego funduszu zgodnie z przepisami rozporządzenia. I tak, gdy wpłata na pokrycie składek na ubezpieczenia społeczne jest wyższa niż kwota należności z tego tytułu, nadwyżka rozliczana będzie na konto FEP, potem na ubezpieczenie zdrowotne, a w następnej kolejności na FP i FGŚP.
Z kolei w przypadku gdy wpłata w części przypadającej na ubezpieczenia społeczne jest niższa od kwoty należnych składek za dany miesiąc, priorytet zyskują fundusz emerytalny i otwarte fundusze emerytalne. W związku z tym wpłata taka będzie rozliczana na fundusz emerytalny w pełnej kwocie, a następnie proporcjonalnie na pozostałe ryzyka.
Zmiany w stosunku do dotychczasowych przepisów dotyczyć będą również przelewów dokonywanych na poczet zawartych umów o rozłożenie należności na raty lub w sprawie odroczenia terminu płatności. Zgodnie z projektowanymi przepisami wpłaty rozliczane będą na należności wymagalne w danym okresie rozliczeniowym z zachowaniem zasady ich chronologicznego pokrywania.
Przepisy rozporządzenia mają wejść w życie 1 stycznia 2018 r.
Etap legislacyjny
Projekt skierowany do uzgodnień