Mimo zastrzeżeń zgłaszanych przez pracodawców Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej nie zrezygnowało ze zmiany przepisów, która umożliwi przyznawanie obniżeń w składce na rzecz PFRON spółdzielniom socjalnym, mającym mniej niż 25 pracowników.
Tak wynika z ostatniej wersji projektu nowelizacji ustawy o spółdzielniach socjalnych, która przewiduje modyfikację m.in. art. 22 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2046 ze zm.). Na jego podstawie prawo do udzielania ulg we wpłatach na fundusz przysługuje pracodawcom, którzy zatrudniają minimum 25 podwładnych i osiągają 30 proc. wskaźnik osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności lub umiarkowanym, o ile mają jedno ze schorzeń specjalnych np. epilepsję lub chorobę psychiczną. Natomiast zgodnie z propozycją MRPiPS spółdzielnie socjalne mogłyby wystawiać informacje o obniżeniach niezależnie od liczby pracowników, a więc również wtedy, gdy mają poniżej 25 podwładnych.
To rozwiązanie spowodowało sprzeciw pracodawców, którzy wskazywali, że prowadzi ono do nierównego traktowania podmiotów uprawnionych do udzielania ulg, bo stawia łagodniejsze wymogi do spełnienia spółdzielniom socjalnym. Swoje wątpliwości w tym zakresie miał również PFRON. Zwrócił uwagę, że pracodawcy, którzy mają mniej niż 25 pracowników, nie mają obowiązku rejestracji w funduszu. Tym samym PFRON nie będzie miał wiedzy o strukturze zatrudnienia takiej spółdzielni, a przez to możliwości jej weryfikacji pod kątem posiadania prawa do udzielania obniżeń.
MRPiPS zdecydował się jednak zostawić w projekcie zapis zwalniający spółdzielnie socjalne z wymogu zatrudniania minimum 25 osób. Będą one miały natomiast obowiązek zarejestrowania się w PFRON oraz składania miesięcznych i rocznych informacji o zatrudnianiu niepełnosprawnych osób, co pozwoli zapobiegać ewentualnym nieprawidłowościom w przyznawaniu obniżeń. Jednocześnie w związku z tym, że zmiany będą wymagać stosowane obecnie druki INF-U, INF-1-U oraz system informatyczny funduszu, nowe regulacje mają zacząć obowiązywać dopiero po 18 miesiącach od wejścia w życie nowelizacji ustawy.
– Dobrze, że ministerstwo postanowiło wprowadzić warunek sprawozdawczości dla spółdzielni socjalnych, bo to faktycznie może przeciwdziałać ewentualnym nadużyciom – podkreśla Edyta Sieradzka, wiceprezes Ogólnopolskiej Bazy Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.
Ponadto MRPiPS dodało jeszcze jedną zmianę w brzmieniu art. 22 ustawy o rehabilitacji, sprowadzającą się do wskazania w nim zakładów aktywności zawodowej (ZAZ) jako podmiotów uprawnionych do udzielania ulg. Jest to związane z zamieszaniem, jakie na początku roku spowodowała stosowana przez PFRON interpretacja przepisów, która pozbawiała tego prawa część ZAZ ze względu na zmiany, jakie zaszły od 1 stycznia 2017 r. w przepisach o podatku VAT (pisaliśmy o tym na łamach DGP). Wprawdzie wydane przez MRPiPS stanowisko potwierdzało, że wszystkie ZAZ mogą przyznawać obniżenia, ale teraz kwestia ta będzie uregulowana wprost w art. 22 ustawy.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy po konsultacjach