Złożyłem wniosek o przyznanie emerytury, ale ZUS odmówił mi zaliczenia okresu pracy w szkolnictwie. Odwołałem się od tej decyzji do sądu. Sąd wezwał mnie do dołączenia druku Rp-8 (zeznanie świadków). Druk jednak wymaga poświadczenia podpisu świadka. Jeden z moich świadków nie może opuszczać domu i przyjść do ZUS. Czy mogę zażądać, aby pracownik ZUS stawił się w domu świadka, aby poświadczyć wiarygodność podpisu?
Niekoniecznie. Zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe świadek może złożyć zeznania w formie pisemnej lub ustnie do protokołu w organie rentowym. W postępowaniu wyjaśniającym w sprawach o świadczenia tylko w wyjątkowych wypadkach przyjmuje się możliwość udowadniania zeznaniami świadków okresów zatrudnienia zaliczanych do stażu emerytalno-rentowego. W tym przypadku ciężar obowiązku przedstawienia zeznań świadków spoczywa na osobie ubiegającej się o przyznanie świadczenia. Powołane rozporządzenie określa, co powinny zawierać zeznania świadków, wskazując m.in. na podpis i pieczątkę osoby spisującej zeznania lub potwierdzającej podpis świadka. Obowiązujące przepisy nie wskazują wprost, kto może potwierdzić własnoręczność podpisu świadka, tak jak określały to przepisy rozporządzenia z 1983 r.
Co do zasady poświadczenie własnoręczności podpisu sporządzić może tylko notariusz zgodnie z ustawą – Prawo o notariacie. Notariusz może oczywiście dokonywać czynności poza kancelarią notarialną. Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organy administracji rządowej, samorządowej i pracodawcy są zobowiązani na wniosek osób zainteresowanych lub organu rentowego do nieodpłatnego poświadczania własnoręczności lub autentyczności podpisów na oświadczeniach (deklaracjach) i formularzach rentowych wymaganych do uzyskania lub pobierania rent z instytucji zagranicznych.
Z kolei zgodnie z pouczeniem zawartym na druku ZUS Rp-8 „Zeznanie świadka” własnoręczność podpisu świadka mogą potwierdzić: pracodawca, właściwy organ administracji rządowej lub samorządowej, notariusz, konsul RP albo oddział (inspektorat) ZUS. Ustawa emerytalna w zakresie postępowań o świadczenia odsyła również do przepisów kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.).
Żaden przepis k.p.a., ustawy emerytalnej, jak również aktów wykonawczych do nich nie zobowiązuje organu rentowego (pracownika tego organu) do poświadczenia własnoręczności podpisu świadka w prowadzonym postępowaniu wyjaśniającym w miejscu zamieszkania świadka. Organ rentowy może zatem odmówić żądaniu klienta, choć oczywiście nie jest wykluczone, że pracownik ZUS takiego poświadczenia w miejscu zamieszkania świadka dokona. Pamiętać jednak trzeba, że zdecydowanie nie leży to w zakresie obowiązków pracownika ZUS.
Podstawa prawna
Par. 25 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. nr 237, poz. 1412).
Art. 96 pkt 1 w zw. z art. 1 ustawy z 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1796 ze zm.).
Art. 122 ust. 2, art. 124 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).