Lubelskie, podkarpackie, podlaskie – w tych województwach odsetek dzieci uprawnionych do świadczenia jest najwyższy.
Proporcjonalnie najwięcej na świadczeniu wychowawczym korzysta ściana wschodnia, najmniej zachód kraju – wynika ze statystyk, jakie przygotował resort rodziny, pracy i polityki społecznej w przeglądzie świadczenia wychowawczego i polityki rodzinnej. Średnio w kraju świadczenie wychowawcze trafia do rodziców 55 proc. dzieci, ale w Lubelskiem ten odsetek wynosi 61 proc. A w Podlaskiem, Świętokrzyskiem i na Podkarpaciu 60 proc. Następne w kolejności jest woj. warmińsko-mazurskie, gdzie świadczenie jest wypłacane na 58 proc. dzieci.
– To województwa raczej niezamożne i tradycyjnie rolnicze. Tam dochody wyglądają inaczej i nie wszystkie są widoczne. Rzadziej płaci się PIT, częściej podatek rolny. Struktura rodzin jest inna, więcej jest rodzin wielodzietnych – mówi Zofia Szweda-Lewandowska ze Szkoły Głównej Handlowej. Rodzinom z większą liczbą dzieci łatwiej załapać się na kryterium dochodowe na pierwsze dziecko (800 zł miesięcznie na członka rodziny).
Potwierdzają to również wycinkowe dane opisane w przeglądzie. W 34 gminach świadczeniem objęto ponad 80 proc. dzieci do 18. roku życia. „W przeważającej części były to gminy o charakterze typowo rolniczym, w których większość stanowiły rodziny utrzymujące się z niewielkich gospodarstw rolnych. Na obszarach tych występowało również wysokie bezrobocie” – napisali autorzy przeglądu.
– Nie zdajemy sobie sprawy, jak duży był stopień niedostatku materialnego rodzin. To Unia Europejska zwróciła nam uwagę na zagrożenie ubóstwem. Pod wpływem 500 plus sytuacja w najuboższych rodzinach się polepszyła. Świadczenie pozwala rodzinom będącym na skraju ubóstwa odbić się od dna – mówi prof. Elżbieta Mączyńska, prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego.
Relatywnie najmniej beneficjentów jest na Opolszczyźnie, gdzie świadczenie trafia do 44 proc. dzieci. Dalsze w kolejności są Dolnośląskie, Śląskie oraz Zachodniopomorskie i Lubuskie. Czyli województwa leżące w większości wzdłuż zachodniej granicy. Śląskie i Dolnośląskie to regiony z dochodami powyżej średniej krajowej. Ale w Lubuskiem przeciętne wynagrodzenie jest niższe niż w Lubelskiem.
Niższy odsetek beneficjentów to konsekwencja mniejszej liczby dzieci w rodzinach. Na Podkarpaciu średnia to 1,62 dziecka na rodzinę. Na Opolszczyźnie jest to 1,5, a na Dolnym Śląsku 1,45 dziecka na rodzinę. Średnia w kraju wynosi 1,52.
Dokument pokazuje również odsetek pierwszych dzieci, na które wypłacane jest świadczenie, a więc spełniane jest kryterium dochodowe. W woj. świętokrzyskim 500 plus dostaje 49 proc. pierworodnych. 44 proc. w pięciu województwach: łódzkim, opolskim, podkarpackim, podlaskim i warmińsko-mazurskim. Na Mazowszu, gdzie średnie dochody są najwyższe, świadczenie otrzymuje 36 proc. pierwszych dzieci.
Udział dzieci uprawnionych do świadczenia w stosunku do ogólnej liczby dzieci / Dziennik Gazeta Prawna