Główny Inspektorat Pracy wyjaśnia, jakie obowiązki ma firma, gdy zatrudnieni pracują na zewnątrz, a normy jakości powietrza są przekroczone.
JEST PROBLEM! URZĄD WYJAŚNIA
Dziennik Gazeta Prawna
Zgodnie z art. 207 par. 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Obowiązek ten ma realizować poprzez m.in.: organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, a także reagowanie na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywanie środków podejmowanych w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy. Pracodawca to samo zobowiązanie ma także wobec:
● osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę,
● osób prowadzących w zakładzie pracy lub miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą,
● studentów i uczniów niebędących jego pracownikami, odbywających zajęcia na terenie zakładu pracy (art. 304 par. 1 i 2 k.p.).
Obowiązki określone w art. 207 par. 2 k.p. stosuje się odpowiednio do przedsiębiorców niebędących pracodawcami, organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne:
● na innej podstawie niż stosunek pracy,
● prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą.
W przypadkach gdy pracownicy i inne osoby, o których mowa wyżej, wykonują pracę na zewnątrz, tj. na otwartej przestrzeni (na powietrzu) poza pomieszczeniami pracy, a osoby odpowiedzialne w zakładzie pracy za bezpieczeństwo pracy (pracodawca, przedsiębiorca niebędący pracodawcą organizujący pracę) mają informację, że np. ogłoszony jest poziom alarmowy w odniesieniu do stężenia pyłów PM10 dla danego obszaru (w tym obejmującego teren zakładu pracy), którego przekroczenie powoduje negatywny wpływ na zdrowie ludzi, powinni niezwłocznie zastosować niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą. Sposób doboru środków profilaktycznych w celu zapewnienia odpowiedniej ochrony (jak np.: środki ochrony indywidualnej, środki ochrony zbiorowej albo odpowiednia organizacja pracy – w tym skrócenie czasu pracy) pozostaje w gestii pracodawcy, na którym ciąży obowiązek zapobiegania chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą. Działania te powinny wynikać z przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą bądź jej aktualizacji (w związku ze zmieniającymi się warunkami pracy). Należy też pamiętać, iż pracodawca musi przekazywać pracownikom informacje o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacjach zagrażających zdrowiu i życiu pracowników.
Pracodawca ma obowiązek przeprowadzać, na swój koszt, badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, rejestrować i przechowywać wyniki tych badań i pomiarów oraz udostępniać je pracownikom. Tryb, metody, rodzaj i częstotliwość wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy oraz przypadki, w których jest konieczne prowadzenie pomiarów ciągłych, określa rozporządzenie ministra zdrowia z 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. nr 33, poz. 166). Z kolei wykaz najwyższych dopuszczalnych stężeń chemicznych i pyłowych oraz natężeń fizycznych czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, dla których pracodawca ma obowiązek przeprowadzać badania i pomiary (jeśli czynniki takie występują w środowisku pracy), został określony w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 6 czerwca 2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. poz. 817 ze zm.). [To ostatnie wymienia m.in. najwyższe dopuszczalne stężenia pyłów zawierających wolną (krystaliczną) krzemionkę, która zalicza się do cząstek o wielkości PM10 – red.]
Należy jednak pamiętać, że to pracodawca wskazuje czynniki szkodliwe dla zdrowia w środowisku pracy, dla których wykonuje się badania i pomiary, po przeprowadzeniu rozpoznania źródeł ich emisji oraz warunków wykonywania pracy, które mają wpływ na poziom stężeń lub natężeń tych czynników lub na poziom narażenia na oddziaływanie tych czynników, ze szczególnym uwzględnieniem:
● rodzaju tych czynników oraz ich właściwości;
● procesów technologicznych i ich parametrów;
● wyposażenia technicznego, w tym maszyn, urządzeń, instalacji i narzędzi, które mogą być źródłem emisji czynników szkodliwych dla zdrowia, z uwzględnieniem wyników pomiarów tej emisji dostarczanych przez producentów;
● środków ochrony zbiorowej i danych dotyczących ich użytkowania;
● organizacji pracy i sposobu wykonywania pracy;
● rzeczywistego czasu narażenia na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia, z uwzględnieniem obowiązującego u pracodawcy systemu i rozkładu czasu pracy.
Kolejną istotną kwestią jest to, że pracodawca musi wykonywać te badania i pomiary każdorazowo, jeżeli nastąpiły zmiany w wyposażeniu technicznym, w procesie technologicznym lub w warunkach wykonywania pracy, które mogły mieć wpływ na zmianę poziomu emisji, poziomu narażenia albo wystąpiły okoliczności, które uzasadniają ich ponowne wykonanie.