Do końca lutego dorabiający wcześniejsi emeryci oraz renciści muszą powiadomić ZUS o przychodach osiągniętych w 2016 r. Prezes ZUS już podał roczne kwoty graniczne powodujące zmniejszenie lub zawieszenie wypłaty świadczeń.
Czy dorabiająca rencistka musi się rozliczyć z ZUS
Od początku roku jestem na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Mój stan zdrowia jest jednak na tyle dobry, że mogę pracować jako telemarketer. Zarobki są uzależnione od liczby zawartych umów, są więc zróżnicowane. Czy nawet w takim przypadku mam obowiązek rozliczenia się z ZUS z uzyskiwanych przychodów z pracy?
TAK
Taki obowiązek mają osoby pobierające emerytury i renty, które nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego. Dorabiający rencista otrzymujący z ZUS świadczenie powinien się zwrócić do swojego pracodawcy, żeby ten wystawił mu zaświadczenie informujące o wysokości przychodu, a firma nie ma prawa odmówić przygotowania dokumentu. Najlepiej, aby był sporządzony w dwóch wariantach. Pierwszy powinien uwzględniać przychody z pracy w rozbiciu na poszczególne miesiące, a drugi przedstawiać dochody z całego 2016 roku. Dostarczenie dwóch wyliczeń umożliwi ZUS wybranie wariantu bardziej korzystnego dla zainteresowanego. Dla naszej czytelniczki lepszym rozwiązaniem może się okazać rozliczenie roczne. Zmienna wysokość zarobków uzależnionych od prowizji od sprzedaży może spowodować, że nie zostanie przekroczona roczna kwota przychodów powodująca zawieszenie wypłaty renty.
Podstawa prawna
Art. 103a–106 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).
Czy renta po inwalidzie zostanie zawieszona
Po śmierci mojego męża, który był inwalidą wojennym, zdecydowałam się na podjęcie pracy. Podobno wszystkie osoby pobierające renty rodzinne muszą się rozliczać z ZUS ze swoich przychodów z pracy. Czy ja także powinnam to zrobić?
NIE
Osoby pobierające rentę rodzinną po inwalidzie wojennym nie muszą się rozliczać z ZUS ze swoich dochodów. Niezależnie od ich wysokości świadczenie nie jest ani zawieszane, ani zmniejszane. Dzieje się tak dlatego, że również osoby mające status inwalidy wojennego mogą pobierać swoje świadczenia w pełnej wysokości bez względu na przychody z pracy. W taki sam sposób są również traktowane osoby uprawnione do renty inwalidy wojskowego przyznanej w związku ze służbą wojskową i renty rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć ma związek ze służbą wojskową.
Podstawa prawna
Art. 96 oraz art. 103a–106 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).
Czy wiek przejścia na emeryturę ma wpływ na dorabianie
We wrześniu tego roku osiągnąłem powszechny wiek emerytalny. Ustaliłem z szefem, że zwolnię się z pracy, a po otrzymaniu na konto pierwszej emerytury ponownie ją podejmę. I tak faktycznie się stało. W listopadzie otrzymałem pierwszą emeryturę, a od grudnia znów wróciłem do firmy. Czy mogę dorabiać bez żadnych ograniczeń?
TAK
To przywilej osób, które ukończyły powszechny wiek emerytalny. Nie grozi im zmniejszanie lub zawieszanie wypłaty emerytury niezależnie od wysokości osiąganego przychodu. Ważne jest tylko to, żeby powszechny wiek emerytalny, ustalany indywidualnie w zależności od daty urodzenia – został ukończony z przejściem na emeryturę oraz podjęciem pracy zarobkowej.
Podstawa prawna
Art. 103 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).
Czy dzieło wpływa na zmniejszenie emerytury
Od roku jestem na emeryturze nauczycielskiej. Ostatnio zgłosiła się do mnie fundacja z propozycją przygotowania poradnika dla młodych nauczycieli w formie książki z ćwiczeniami. Podstawą wykonania pracy ma być umowa o dzieło. Czy jako wcześniejszy emeryt będę mieć zmniejszoną wypłatę z ZUS?
NIE
Umowa o dzieło nie ma wpływu na wypłatę wcześniejszej emerytury, bowiem w polskim systemie ubezpieczeniowym dochody z tego tytułu nie są objęte obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. I właśnie dlatego osoba wykonująca pracę na postawie umowy o dzieło nie ma obowiązku zgłaszania takich przychodów.
Podstawa prawna
Art. 103a–106 oraz 125–127 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).
Czy emeryt może ograniczyć dorabianie
Po przejściu na wcześniejszą emeryturę zatrudniłem się w firmie usługowej. Boję się, że przekroczyłem kwoty graniczne i stracę świadczenie. Podobno w ubiegłym miesiącu prezes ZUS podał graniczne kwoty przychodu dla 2016 roku. Czy to prawda?
TAK
Roczne rozliczenie świadczeń polega na porównaniu kwot przychodu uzyskanego przez emeryta lub rencistę w rozliczanym roku z kwotami granicznymi, ustalonymi dla danego roku. Graniczne kwoty przychodu dla 2016 r. wynoszą 34 054,40 zł (suma przychodów odpowiadających 70 proc. przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w 2016 r.) oraz 63243,30 zł (suma przychodów odpowiadających 130 proc. przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w 2016 r.). Rzeczywiście zostały one podane dopiero w listopadzie. Jeśli łączna kwota przychodu w 2016 roku nie przekroczy niższej kwoty granicznej, świadczenie przysługuje w pełnej wysokości. Jeśli przewyższy dolną granicę, ale nie przekroczy wyższej) – zostanie zmniejszone. Jeżeli jednak przychód będzie wyższy niż 63243,30 zł, ZUS zawiesi wypłatę świadczenia. Można jednak uniknąć przekroczenia kwoty powodującego zawieszenia wypłaty świadczenia, dokonując dobrowolnej wpłaty na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych.
Podstawa prawna
Art. 103a–106 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).
Czy rencista sam powinien zliczać, ile dorabia
W lipcu lekarz orzecznik ZUS uznał mnie za niezdolnego do pracy zawodowej. Dopiero teraz udało mi się jednak przekonać lekarza medycyny pracy, że nadal będę mógł wykonywać proste prace biurowe. Szefowa ustaliła, że na początku będę pracować tylko na część etatu. Czy to umożliwia mi rozliczanie każdego miesiąca osobno?
TAK
Takie rozwiązanie jest stosunkowo proste. Polega bowiem na porównaniu wysokości przychodu osiągniętego w poszczególnych miesiącach kalendarzowych roku z obowiązującymi w nich dopuszczalnymi kwotami. Należy je porównywać do kwot granicznych wynoszących 70 proc. lub 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Przy czym ostateczne rozliczenie jest bilansem rozliczeń za poszczególne miesiące. Również przy rozliczaniu miesięcznym możliwe jest skorzystanie z dobrowolnej wpłaty na FUS.
Podstawa prawna
Art. 103–106 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).
Czy dorabiający musi zawiadomić o zarobkach ZUS
Od 1 grudnia pracuję w małym zakładzie rzemieślniczym. Właściciel firmy już kilka razy przypominał, że jako rencista muszę się rozliczyć z ZUS. Nie bardzo rozumiem, dlaczego, skoro mój szef już wysłał takie zawiadomienie do oddziału. Czy faktycznie muszę się rozliczać z tego, co zarobię?
TAK
Niestety ustawodawca wprowadził obowiązek zawiadomienia organu rentowego o podjęciu dodatkowej pracy zarobkowej. Konieczne jest także podanie wysokości przychodu osiąganego z tego tytułu. Osoby po raz pierwszy ubiegające się o emeryturę lub rentę umieszczają taką informację we wniosku o świadczenie.
Natomiast podejmujące dodatkową pracę zarobkową, a już uprawnione do świadczeń, zobowiązane są do przesłania ZUS stosownej informacji. Zakład nawet w tym celu przygotował specjalny formularz ZUS Rw-73, ale nie ma wymogu korzystania z niego. Z dokumentu musi jednak jasno wynikać, od kiedy została podjęta dodatkowa praca zarobkowa i ile wynosi przychód. Jego brak skutkuje rozliczeniem świadczenia i dochodzeniem zwrotu nienależnych świadczeń za okres 3 lat kalendarzowych poprzedzających rok, w którym zostanie wydana decyzja o rozliczeniu emerytury lub renty. Natomiast powiadomienie ZUS o podjęciu pracy i osiąganych zarobkach ogranicza możliwość dochodzenia zwrotu nienależnych świadczeń wyłącznie do jednego roku kalendarzowego poprzedzającego rok wydania decyzji o rozliczeniu świadczenia. Z obowiązku powiadomienia zakładu o podjęciu pracy nie zwalnia to, że firma już wysłała do ZUS informację o zatrudnieniu rencisty.
Podstawa prawna
Art. 125–127 oraz 138 ust. 5 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).
