W Polsce poza obowiązkami ciążącymi na pracodawcy wobec wszystkich zatrudnionych osób kodeks pracy nakłada na niego dodatkowe, jeśli decyduje się na telepracownika
Rozmawiamy z Dominikiem Matczakiem, prawnikiem w Kancelarii Sójka & Maciak Adwokaci
Czy przepisy dotyczące telepracy wymagają zmian?
Tak. Telepraca w Polsce jest marginalną formą zatrudnienia. Z badań wynika, że w USA telepracownicy stanowią około 24 proc. ogółu pracowników, w Wielkiej Brytanii 17 proc., a w Polsce zaledwie 1 proc.
Dlaczego w USA firmy chętnie zatrudniają telepracowników, a w Polsce nie?
W Stanach Zjednoczonych pracodawca nie ma praktycznie żadnych obowiązków wobec stanowisk pracy zlokalizowanych w domach pracowników. Są one ograniczone zasadniczo do prowadzenia akt związanych z wypadkami przy pracy. Natomiast w Polsce poza obowiązkami ciążącymi na pracodawcy wobec wszystkich zatrudnionych osób kodeks pracy nakłada na niego dodatkowe, jeśli decyduje się na telepracownika. Na przykład, jeśli strony nie umówią się inaczej, musi on zapewnić mu sprzęt niezbędny do wykonywania pracy w formie telepracy. W Stanach Zjednoczonych nie dopuszczono do obciążania pracodawców takimi obowiązkami. Polski ustawodawca, uwzględniając specyfikę pracy w domu, zdjął z pracodawcy m.in. wymóg zapewnienia odpowiednich urządzeń higienicznosanitarnych. Z drugiej jednak strony nadal firma powinna dostarczyć telepracownikowi niezbędne środki higieny osobistej. Dowodzi to braku jednolitej koncepcji legislacyjnej. Ponadto warto podkreślić, że ustawodawca nie zwolnił pracodawcy z obowiązku organizowania stanowisk pracy w domu telepracownika zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Dlatego zatrudnienie telepracownika zgodnie z wymogami prawa może wiązać się z koniecznością przynajmniej częściowej wymiany mebli lub oświetlenia w domowym pomieszczeniu pracy. Pytam w jaki sposób pracodawca ma dopilnować, żeby wilgotność względna powietrza w pomieszczeniach przeznaczonych do pracy z monitorami ekranowymi nie była mniejsza niż 40 proc.
Co zatem trzeba zmienić?
Przede wszystkim przepisy BHP w zakresie telepracy. Wymagają one doprecyzowania, a obowiązki pracodawcy stanowczego złagodzenia. Pracodawca nie może odpowiadać za to, żeby telepracownik miał bezpieczny i zdrowy dom. Zmiany w prawie powinny przyczynić się do zwiększenia popularności telepracy w Polsce.