MAREK TWARDOWSKI: Propozycje zmian legislacyjnych mają na celu wspieranie i zachęcanie firm farmaceutycznych do rozwoju nowoczesnych i bezpiecznych technologii medycznych, aby wszyscy pacjenci mogli z nich korzystać
Jaki jest udział Ministerstwa Zdrowia w działalności badawczo-rozwojowej na rzecz poszukiwania nowoczesnych terapii?
Przede wszystkim resort zdrowia wpływa na prowadzenie i kreowanie polityki lekowej. Nasze działania w tym kierunku mają na celu zwiększenie dostępu pacjentów do nowoczesnych i bezpiecznych technologii medycznych. W ramach nowelizacji tzw. rozporządzeń koszykowych do puli świadczeń finansowanych ze środków publicznych są dopisywane innowacyjne procedury medyczne i technologie lekowe. Decyzje w tej sprawie podejmuje minister zdrowia po uzyskaniu rekomendacji ze strony Agencji Oceny Technologii Medycznych. Procedury, które trafiają na listę refundowanych ze środków NFZ, stanowią odpowiedź na potrzeby polskich pacjentów. A także wpisują się w możliwości finansowe funduszu.
W jaki sposób można bardziej angażować firmy farmaceutyczne, duże koncerny w działalność innowacyjną na terenie naszego kraju?
Bez wątpienia rzeczone technologie są ukoronowaniem pracy działów badawczo-rozwojowych zarówno prywatnych przedsiębiorców, jak i ośrodków akademickich. Tym samym Ministerstwo Zdrowia zaangażowane jest w etap końcowy cyklu badawczo-rozwojowego technologii medycznych. I w tym upatruję możliwość wpływu na ewentualny kierunek prowadzonych badań oraz próbę zaangażowania podmiotów prywatnych w badania naukowe.
Czy nie jest tak, że rząd, w tym resort zdrowia, przywiązuje większą wagę do badań klinicznych, a wcześniejsze etapy, np. badania laboratoryjne, są traktowane po macoszemu jako mniej istotne?
Przede wszystkim resort zdrowia musi się kierować w swoich decyzjach potrzebami zdrowotnymi pacjentów. W języku przedsiębiorców jesteśmy świadomi popytu na usługi zdrowotne. Tym samym resort ma możliwość ukierunkowania badaczy na realizację projektów, które trafią na zapotrzebowanie polskich pacjentów. Z drugiej strony, szczególnie w obszarze chorób rzadkich, dla których badania nad terapią są bardzo drogie i nie gwarantują wielomilionowych zysków, ministerstwo podejmuje próbę zainteresowania podmiotów prywatnych prowadzeniem badań rozwojowych w tym kierunku.
Na czym ta pomoc polega?
Oferujemy pomoc merytoryczną, poprzez współpracę z konsultantami krajowymi oraz lekarzami klinicystami na terenie całej Europy.
Jak można zachęcić podmioty farmaceutyczne do rozwijania działalności badawczo-rozwojowej?
Ministerstwo Zdrowia może to robić poprzez propozycje zmian legislacyjnych. Mają one na celu wspieranie i zachęcanie producentów farmaceutycznych do rozwoju nowoczesnych i bezpiecznych technologii medycznych.
Czy projekt ustawy refundacyjnej to szansa na rozwój działań badawczo-rozwojowych w Polsce?
Moim zdaniem jak najbardziej. Procedowany obecnie projekt ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych zakłada wymóg przekazywania przez podmioty odpowiedzialne, czyli firmy farmaceutyczne, równowartości 3 proc. całościowej wartości każdego leku zrefundowanego (wyrobu medycznego lub środka specjalnego przeznaczenia żywieniowego) w danym roku, na rachunek bieżący dochodów ministra zdrowia.
Na co pieniądze w ten sposób zdobyte będą przeznaczane?
Środki te mają być wykorzystywane do prowadzenia badań klinicznych niekomercyjnych oraz analiz farmakoekonomicznych w celu poszukiwania i popierania nowoczesnych technologii.
Jakie jeszcze mechanizmy mają wspierać działania na rzecz poszukiwania nowoczesnych terapii?
Uważam, że projekt tzw. ustawy refundacyjnej nakierowany jest na innowacyjność. Zgodnie z nim decyzja ministra zdrowia o objęciu danego produktu refundacją może obejmować indywidualnie dobrane dla konkretnego podmiotu tzw. instrumenty dzielenia ryzyka. Instrumenty podziału ryzyka pozwalają w efekcie na zwiększoną refundację drogich i innowacyjnych terapii.
Jak zwiększyć udział środków publicznych w badaniach na rzecz innowacji i rozwoju w medycynie?
Ministerstwo Zdrowia jest partnerem merytorycznym w badaniach na rzecz innowacji i rozwoju w medycynie. Nie posiada jednak w swojej właściwości finansowanego wspierania badań naukowych, w szczególności badań podstawowych, których finansowaniem zajmuje się Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Resort nauki planuje i przekazuje środki finansowe dla jednostek naukowych, uczelni i innych podmiotów jako dysponent części budżetowych nauka i szkolnictwo wyższe oraz instytucja pośrednicząca w trzech programach operacyjnych finansowanych ze środków europejskich: Innowacyjna Gospodarka, Kapitał Ludzki oraz Infrastruktura i Środowisko.